İstanbul’da yaşayan öğretmen Ayşe Ortak’a İstanbul Valiliği Ulusal Eğitim Müdürlüğü çalışma müsaadesi verdi. Mukavele yaptığı okulda sınıf öğretmeni olarak 1 Eylül 2016 tarihine kadar çalışma müsaadesi verilen Ortak’ın mukavelesinin yenilenmesi halinde misyon mühletinin en az bir yıl müddet uzatıldığında tekrar onay alması gerektiği belirtildi. 15 Temmuz darbe teşebbüsün akabinde 23 Temmuz 2016 tarihli KHK’da Ortak’ın çalıştığı eğitim kurumu da kapatıldı.
Çalıştığı kurumun kapatılmasının akabinde Ortak’ın çalışma müsaadesi de iptal edildi ve müsaadesi yenilenmedi. Ulusal Eğitim Bakanlığı Bilişim Sistemlerinde, Ortak hakkında “Cezası: 667 sayılı KHK ile kurumu kapatıldı ve 2016/788529 sayılı yazı” şerhi konuldu. Ortak çalışma müsaadesinin zımnen reddedilmesi nedeniyle İstanbul 11. Yönetim Mahkemesi’nde 27 Eylül 2017 tarihinde iptal davası açtı.
Ortak dava dilekçesinde, hakkındaki idari sürecin bir yıldır çalıştığı okulun kapatılmasından kaynaklandığını, özel okulların kanunlara uygun kurulup çalıştığını, kamu okullarına atanmadığı için özel okulda çalışmak zorunda kaldığını belirtti. Ortak, “Devletin müsaadesiyle açılan okulda çalışmak hata olarak gösterilemez” dedi.
İstanbul Valiliği davaya karşı karşılığında, müsaade iptalinin ülke genelinde uygulanan bir genelgeye dayandığını ve Ortak’ın OHAL komitesine başvurması gerektiğini bildirdi. Valilik karşılığında, genelgede KHK ile kapatılan okullardaki çalışanın çalışma müsaadelerinin iptal edilmesi gerektiğinin anlatıldığı ve bu nedenle davanın reddedilmesi gerektiği kaydedildi. Mahkeme 27 Aralık 2017 tarihinde davanın reddine karar verdi. Ortak, kararı istinafa taşıdı fakat oradan da ret kararı çıktı. Ortak, AYM’ye 6 Ağustos 2018 tarihinde kişisel müracaat yaparak, öğretmen olarak çalışma müsaadesini iptal edilmesi ve yine çalışma müsaadesi düzenlenmesinin yasaklanması nedeniyle özel hayata hürmet hakkının ihlal edildiğini ve masumiyet karinesinin ihlal edildiğini ileri sürdü.
‘İdari sürece dayanıyor’
AYM, Ortak’ın başvurusunu karara bağladı. AYM oybirliği ile masumiyet karinesinin ihlal edildiğine ait savın husus bakımından yetkisizlik nedeniyle kabul edilemez olduğuna, özel hayata hürmet hakkının ise ihlal edildiğine karar verdi. Ayrıyeten Ortak’a 20 bin lira tazminat ödenmesine hükmetti. AYM kararının münasebetinde, Ortak’ın mesleğini icra etmesine mani olan kararın yasal bir desteği bulunmadığını belirterek, “Söz konusu ihlalin çalışma müsaadesi iptal ve çalışma yasağı öngören idari süreçten kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Öte yandan derece mahkemeleri de ihlali gidermemiştir” dedi.
AYM münasebetinde özel hayata müdahalenin yasal bir desteğinin bulunması gerektiğini kaydederek, “Somut olayda ise müracaatçının özel hayatına yapılan müdahalenin sonuç olarak Ulusal Eğitim Bakanlığı’nın bir genelgesine dayandığı sabittir. Buradan hareketle açık bir düzenleme olmaksızın bir idari süreç ile müracaatçının mesleğini icra etmesinin engellendiği anlaşılmıştır” kararına vardı.
