Gümüşhane’nin Dumanlı köyü sonlarındaki Taşköprü Yaylası’nda define hafriyatında tahrip olan Tabansız Göl’de, Jeomorfoloji Derneği’nce bilimsel inceleme raporu hazırlandı. Tabansız Göl’ün ‘nivasyon sirk gölü’ olduğuna yer verilen raporda, göl tabanındaki tahribat nedeniyle alınan örneklerden sağlıklı data elde edilemediği ve yaş ile kökeninin belirlenemediği kaydedildi.
Kent merkezine 50 kilometre uzaklıkta, deniz düzeyinden 2 bin 140 metre yükseklikteki görüntüsüyle ilgi çeken Taşköprü Yaylası’ndaki Tabansız Göl’de ‘define’ söylentisiyle 2 kişi, hafriyat için müracaatta bulundu. Bölgede, 6 Kasım 2019’da jandarma yetkililerinin eşlik ettiği çalışmada suyu tahliye edilen göl alanı, iş makineleri ile kazıldı. Kaynağı ve akarı olmayan Tabansız Göl’de, 4 gün sürdürülen hafriyat çalışmaları, define bulunamayınca sonlandırıldı. Yol düzeyi ile birleştirilen göl alanı taş ve toprak yığını haline döndü.
2 müdür, 1 memur açığa alındı
Olayın duyulmasının akabinde reaksiyon çeken hafriyatla ilgili Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Gümüşhane Valiliği’nce başlatılan ikili soruşturma kapsamında; Kültür ve Turizm Vilayet Müdürü Hüseyin Ateş, Müze Müdürü Elif Öktem ile müze müdürlüğü çalışanı Yunus Ağa açığa alındı. Gümüşhane Valiliği’nce de hafriyat müsaadesi raporunun özensiz hazırlandığı açıklandı. Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi ve Ankara Barosu, Tabansız Göl’de define arama ruhsatı veren sorumlular hakkında ‘görevi berbata kullanma’ kabahatinden kamu davası açılması için savcılığa kabahat duyurusunda bulundu.
Su tuttu, çamur oldu
Define hafriyatı sonrası yok olan ve eski haline dönüştürülmesi için su destek edilen Tabansız Göl, kış aylarında biriken ve buz tutan karın erimesi ile su tutmaya başladı. Yayladaki doğal kaynaktan 200 metre uzunluğundaki borularla su desteği yapılan gölde, su düzeyi 2 metreye ulaştı. Canlı hayatın geri döndüğü göl, su tutmaya başladı fakat berraklığına kavuşamadı. Çamurlu haliyle gölün eski dokusundan uzak görünümü oluştu.
2 üniversiteden analiz
Dipsiz Göl’de, Jeomorfoloji Derneği heyetince yapılan bilimsel araştırmalar tamamlandı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Merkez Laboratuvarı’nda taş, toprak ve çamurda x-ışını tahlili, İstanbul Üniversitesi’nde ise polen ve spor denetimi yapılarak rapor hazırlandı. Tabansız Göl’ün kar kütlelerinin donma ve çözülmesi ile oluşan ‘nivasyon sirk gölü’ olduğuna yer verilen raporda, göl tabanındaki tahribat nedeniyle alınan örneklerden sağlıklı bilgi elde edilemediği ve yaş ile kökeninin belirlenemediği kaydedildi.
‘Kepçenin fütursuzca daldırılması, bahtımızı sildi’
Eski Jeomorfoloji Derneği Lideri Prof. Dr. Hüseyin Turoğlu, “Tahrip olmadan evvel düzgün ve eksiksiz bir sondaj olsaydı geçmişten günümüze oradaki iklim şartları ve bitki örtüsünün ne aralıklarla nasıl değiştiğini anlayabilirdik. Hafriyat sırasında iş makinesinin kepçesini fütursuzca daldırıp, yamaçtan aşağı boşaltmaları bütün bu bahtımızı sildi, attı” dedi.
