Hakim ve Savcılar Konseyi, Yargı Etik Bildirgesi kapsamında hakim ve savcılar için toplumsal medya kullanım rehberini yayımladı. Rehberde hakim ve savcılara “Dâhil oldukları toplumsal medya ve ağların, bağımsızlık ve tarafsızlık görünümlerini, mesleksel saygınlıklarını ve bir bütün olarak yargıya olan itimadı tartışmaya açabilecek bir ortama dönüşmesi durumunda üyeliklerini sonlandırırlar” uyarısı yapıldı.
HSK, Yargı Etik Bildirgesi kapsamında hazırladığı toplumsal medya kullanım rehberini yayımladı. Toplam 5 sayfadan oluşan rehberde, hakim ve savcıların toplumsal medyayı nasıl kullanması gerektiğine dair etik rehber geliştirme gereksinimi duyulduğu belirtilerek, şunlar kaydedildi:
Sosyal ağlara üye olmak özel hayat ve söz özgürlüğü alanına giriyor olsa da bunların kullanımı ihtiyatlı olmayı, kullanım ve işleyiş şartları hakkında güzel bilgilenmeyi gerektirmektedir. Bu durum, yargıyı ilgilendiren bahislerde görüş, fikir ve mesleksel tecrübe paylaşımını amaçlayan hâkim ve savcılara mahsus mesleksel tartışma forumları için de geçerli olabilmektedir. Toplumsal medya ve ağlarda etkin olmasalar dahi, hâkim ve savcıların; kararlarının, tabirlerinin yahut davranışlarının dijital dünyada hedefinden saptırılarak yayılması riski karşısında toplumsal medya ve ağ kullanımlarında daha dikkatli ve ihtimamlı davranmaları gerekmektedir.
Müstear isim sorumluluğa mahzur değil
Rehbere nazaran hakim ve savcılar toplumsal medyada sanal kimlik oluşturursa dahil olacağı toplumsal medya platformunu dikkatli bir formda seçecek, kendi ismini kullanabilecek ve müstear isim kullanması onun sorumluluğuna mani olmayacak. Profillerinde kurum bilgisine yer verebilecek, profil fotoğraflarında bağımsızlık ve tarafsızlık görünümlerini, mesleksel saygınlıklarını ve bir bütün olarak yargıya olan itimadı tartışmaya açmayacak halde seçmeye ihtimam gösterecek.
Resmi e- posta kullanılamayacak
Hakim ve savcılar misyonları nedeniyle verilen e-posta adreslerini toplumsal medya kimliği oluştururken kullanamayacak.
Rehberde hakim ve savcılara ikaz niteliğinde “Dâhil oldukları toplumsal medya ve ağların, bağımsızlık ve tarafsızlık görünümlerini, mesleksel saygınlıklarını ve bir bütün olarak yargıya olan inancı tartışmaya açabilecek bir ortama dönüşmesi durumunda üyeliklerini sonlandırırlar” denildi.
Hakim ve savcılar toplumsal medya ağlarında arkadaşlık, etkileşim ve münasebetlerinde diğerlerini takip ederken yahut takip isteğini kabul ederken ihtimam gösterecek. Toplumsal ağlarda arkadaşlık kurduğu bireylerin kararları üzerinde tesiri bulunabileceği izleniminden uzak duracak. Baktığı davalardaki taraflar, vekiller, eksperler, şahitler, arabulucular ve uzlaştırmacılar üzere şahıslarla arkadaşlık alakası kurmayacak ve etkileşime giremeyecek.
Hakim ve savcılar, bağımsızlık ve tarafsızlıklarını zedeleyecek bir algı, kuşku yahut tereddüt hâsıl olduğunda, mevcut arkadaşlık, takip yahut etkileşimi sonlandıracak. Siyasi şahsiyetlerle yargı bağımsızlığı ve tarafsızlığını tartışmaya açabilecek ve yargıya olan itimadı zedeleyebilecek münasebetler kurmayacak.
Rehberde hakim ve savcılara birtakım hesaplar konusunda “Nefret ve şiddet telaffuzuna, ayrımcı, toplumu kutuplaştırıcı ve ırkçı telaffuzlara içeriğinde yer veren kümelere katılmaz, bunları takip etmez, bu biçim paylaşımları olan şahıslarla arkadaşlık bağlantısı kurmazlar” diye ikazda bulunuldu.
Hakim ve savcıların toplumsal medyada dikkat etmesi gereken bahislerin kimileri şöyle açıklandı:
“Sosyal medya ve ağlardaki beğeni, kıymetlendirme, yorum ve paylaşımlarının; silinseler bile varlıklarını devam ettirebileceği, çarçabuk emelini aşan sonuçlar doğurabileceği ve tarafsızlıklarını sorgulanabilir hale getirebileceği konularını öngörerek seçici, ihtiyatlı ve ihtimamlı davranırlar.
Gerekli zımnilik ve güvenlik ayarlarını yapmış olsalar dahi, toplumsal medya ve ağlardaki fotoğraf, görüntü ve gibisi paylaşımlarının bu platformlar dışına yayılabileceğini öngörerek hareket ederler.
‘Ani tepkisel karşılıklardan kaçınırlar‘
Paylaşım ve etkileşimlerinde insan onurunu ve insan haklarını gözetirler. Ani ve tepkisel cevaplar vermekten, hürmet ve nezaket hudutları dışına taşan yorumlar yapmaktan ve polemiğe girmekten kaçınırlar.
Ayrımcılık, nefret söylemi, ırkçılık, siber zorbalık yahut şiddet içeren, çocuk hak ve hürriyetlerini ihlal eden ya da diğer bir formda rahatsız edici paylaşım ve etkileşimler yapmaktan kaçınırlar.
‘Derdest evrak hakkında dahi yorum yapamaz’
Görülmekte olan dava, derdest soruşturma yahut verilen kararlar hakkında yorum yapmazlar. Bakmakta oldukları dava yahut yürüttükleri soruşturmalar nedeniyle yahut öbür bir halde öğrendikleri bilgileri ve resmi dokümanları toplumsal medya ağları üzerinden paylaşmazlar.
‘İhsas-ı rey olarak algılanabilecek paylaşım yapamaz’
İleride önlerine gelebilecek uyuşmazlıklar hakkında ihsas-ı rey olarak algılanabilecek ferdî kanaat, kıymetlendirme ve içerik paylaşmazlar.
‘Paylaşımlarının her vakit kendi fikirlerini yansıtmadığı’ tarafında bir sorumluluk reddi açıklaması yapmış olmalarının, paylaşım, beğeni, retweet ve gibisi etkileşimlerindeki etik davranma sorumluluklarını ortadan kaldırmayacağını bilirler.
‘Profil hesaplarının kapalılığını daima denetim eder’
Kullanacakları toplumsal medya platformunun zımnilik ve güvenlik ayarları hakkında bilgi sahibi olurlar. Gerekli ayarlamaları yapmadan paylaşımda bulunmaz, hesaplarının kapalılık ve güvenlik ayarlarını tertipli aralıklarla denetim ederler.
Kullanmayı planladıkları toplumsal medya platformunun yahut dâhil olmayı düşündükleri kümenin; hedefi, kapsamı, üye profili ile üyelik için ne üzere şahsî bilgileri talep ettiği konularını araştırarak kâfi bilgiyi edinirler.”
