Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Heyeti, her yıl geçim standartlarına nazaran belirlenen, ‘yoksul bir insanın bir gün karnını doyurması ve açlığını gidermesi için verilen para’ manasına gelen fitre ölçüsünü 2022 yılı için 40 lira olarak açıklamıştı.
Yazar ve ilahiyatçı Recep İhsan Eliaçık, Diyanet İşleri Bakanlığı’nın belirlediği fiyatın tek öğünü bile karşılamadığını belirterek, 40 liralık ölçüsü eleştirdi.
Eliaçık, şunları söyledi:
“Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Şurası, bu yıl filtre ölçüsünün 40 lira olduğunu açıkladı. 2022 yılının Ramazan ayının başından 2023 Ramazan ayının başına kadar, yani önümüzdeki bir yıl boyunca bir günlük yiyeceği 40 TL olarak açıkladı. Bunu açıklayan Diyanet İleri Başkanlığı galiba Türkiye’de yaşamıyor yahut yedikleri yemeklerin parasını kendileri ödemiyor. Bu verilen bilginin lokantalardaki yemek fiyatlarıyla bir alakası yoktur. Yanlışsız hesaplamanın şöyle olması gerekir: Fitre, Kur’an-ı Kerim’de ayet olarak geçmez. Hadislerde geçer. Buradan yola çıkarak klâsik İslam mezhepleri fitre ölçüsü belirlemişler. Aslında İslam’da asıl olan zekattır. Zekât da muhtaçlıktan fazlası olarak verilir. Bakara Müddeti 219 ayette yer alır. Bunun dışında öteki verme biçimleri vardır. Hadislerden de yola çıkılarak bir fitre ölçüsü belirlenmiştir. Fitre, Ramazan ayında oruç tutan bireylerin Ramazan’dan sonra fakirlere verdiği ölçüdür. Verilen ölçüyle bir fakirin bir gün karnını doyurması ve açlığını gidermesi hedeflenir.
‘Fitre de dolar üzerinden hesaplanmalı’
Bu tanımlardan yola çıkarak klâsik fıkıh bilgilerine nazaran hesapladığımızda fitrenin 40 lira değil en az 140 lira olması gerekir. Ve bunun da dolar üzerinden hesaplanması gerekir. Madem her şeyi dolara bağlıyorsunuz. Euro yahut dolar üzerinden açıklanması gerekir. Ben bu hesabı yaptım. 10 dolar bugün itibariyle 140 lira yapıyor aşağı üst. O vakit ‘Fitre ölçüsü önümüzdeki yıl, 2023 yılının Ramazan ayına kadar 10 dolardır’ denilmelidir. Bir insan fitre vermek istiyorsa bir fakire 10 dolar verecek.
‘Fitre fiyatıyla 3 öğün yemek yenebilmeli’
Yoksul, gidecek sabah kahvaltı yapacak, öğle yemek yiyecek ve akşam yemek yiyecek; 3 öğün. Yemeklerinde de ortalama hesaplar üzerinden en az üç çeşit yemek olabilir. Birincisi çorba, ikincisi etli yemek, tas kebabı yahut pilav yahut döner üstü pilav biçiminde. Bir ana ve orta yemek olacak. Etli yemek olacak. Bir de sonunda tatlı. Bütün internet sitelerindeki, yemek sitelerinde yahut çarşıda, pazarda dolaşın ya da lokantalara gidin sorun. Ortalama bu yaptığım hesaplama üzerinden bir kimsenin bir öğün için, öğlen yemeği için en az 50 lira vermesi gerekir. Ortalama 50-60 liradır, bir öğün yemek. Bir günlük yemek 40 lira diye açıklamış ve önümüzdeki bir yıl boyunca. Yani bu fakirlerle, sadakayla, fitreyle alay ediyorlar. Bunlar Türkiye’de yaşamıyorlar. Fitrenin hakikat ölçüsü benim açıkladığım biçimde olmalıdır. Ve Ramazan ayında fitre 10 dolar olmalıdır. 10 dolar da bugün itibariyle 140 liradır. Ve önümüzdeki bir yıl boyunca bu 10 dolar devam etmelidir”
