CHP İstanbul Milletvekili Özgür Karabat, toplumsal medya hesabından yaptığı açıklamada, ülkede yaşanan güç krizinin nasıl meydana geldiğini paylaştı.
Karabat paylaştığı bir dizi tweet’de kömür çıkarmak için neden zeytin ağaçlarının söküldüğünü anlatarak şöyle belirtti:
AKP’nin halkı nasıl güç yoksulluğuna sürüklediğini tek tek anlatalım. Sevgili dostlar, uzun olacak lakin lütfen okuyup paylaşın. Kömür çıkarmak için zeytin ağaçlarının neden katledildiğini daha uygun anlayacaksınız.
‘Kesintisiz ve ucuz elektrik’ mazeretiyle elektrik üretiminin büyük kısmı, dağıtımının da tamamı özelleştirildi. Ülke 21 dağıtım bölgesine ayrıldı ve bunlar 13 milyar dolara satıldı. Şirketler, döviz kredileriyle borçlanıp bu işe girdi.
Yurtiçindeki elektrik dağıtım işinin neden dövize endekslendiğini kimse anlamadı. Artık o dağıtıcı şirketlerin döviz borçlarını ödemeleri için vatandaş değerli fatura ödüyor. Fakat bitmedi… Yalnızca dağıtım mı? Üretimde temel felaket tablo var.
Elektriğin %20’sini devlet, %80’ini de özel bölüm üretiyor. AKP’nin kurduğu sistemin en başından beri ne kadar yanlış olduğu burada ortaya çıktı. Özel kesim binlerce santral kurarken, bunların yüzde 70’inden fazlasını döviz kredileriyle yaptı.
Elektrikte dolarizasyonu AKP kendi eliyle inşa etti. Artık diyebilirsiniz ki ‘Rüzgar ve güneş güçlerinin teknolojileri yurtdışından satın alınıyor.’ Bunların %100’ü ithal olmasa da yanlışsız olduğunu varsayalım, pekala barajlar neden dövizle yapıldı?
Evet, yanlış duymadınız. AKP özel dala dedi ki ‘Sen baraj yap, bunlar için döviz kredisi kullan, ben de sana bunun karşılığında döviz üzerinden GARANTİ FİYAT ödeyeyim.’ Barajların nesi ithal?
Akarsularımıza, derelerimize etrafa ziyan vereceği bilinerek barajlar yapıldı. Tamam, elektrik lazım, kimi noktalarda haydi bunları görmezden gelelim. Pekala, Ordu’da, Artvin’de, Malatya’da ve daha pek çok kentteki barajları neden dolarla inşa ettiler?
Dünyada dış girdisi olmayan en değerli güç kaynağı hidroelektrik santralleridir. Fakat bizde barajlar çalışmaya başlayınca, sayaç dolarla dönmeye başlıyor. Özel kesimin barajlarında üretilen elektriğin kilovatsaatine 7 dolar-sent garanti veriliyor.
Sadece barajlar mı? Yenilenebilir Güç Kaynakları Destekleme Mekanizması’nda (YEKDEM) kilovatsaat başına rüzgara 7, jeotermale 10 ve güneşe 13 dolar-sent garanti ödeniyor. Kamu, 2021 öncesinde tüm bu santrallere döviz ile alım garantisi verdi.
Elektriğin %20’sini devlet üretiyor demiştik. AKP’nin daima aşağıladığı evvelki periyotlarda inşa edilen Atatürk ve Keban Barajları üzere kaynaklarda üretilen elektrik, dağıtıcı şirketlere ucuza ve ziyanına satılıyor. Lakin onlar vatandaşa değerliye satıyor.
Özelleştirmede özel bölüme kanunla ayrıcalık verildi. Misyonlu tedarik şirketleri kanunen ziyan ettirilemez. Yanlış okumadınız. Piyasa özgürleşsin dedikleri sistemde özel dalın kâr etmesi kanunla garanti altına alındı.
AKP’liler çıkmış diyor ya hani ‘Barajlar çalışmaya başlayınca doğalgaza bağımlılık azalacak’ diye. Evet, lakin dövize bağımlılık azalmayacak. Bu nedenle en az masraflı elde kalan son seçenek kömüre yöneldiler.
Ocak ayında lisanslı elektrik üretiminin %21.40’ı ithal kömürden, %14.80’i de yerli linyitten yapıldı. Aslında son bir yılda linyitin üretimdeki hissesi %13’ten %21’e çıkmış durumda. Artık bu hisse daha da artırılmak isteniyor.
Çevreye ziyanı yüksek ve kalorisi düşük linyiti çıkarmak için binlerce zeytin ağacı kurban ediliyor. Sebebi AKP’nin güç bölümünü A’dan Z’ye dövize bağlamasıdır. Öngörüsüz ve plansız özelleştirme politikalarıdır.
Bugün ucuz kömür için zeytinlikleri feda eden AKP, çimento fabrikalarına “Kömür kıymetli, çöp ithal etmenize müsaade veriyorum” demiştir. Dünyanın çöpü ülkemizde toplanıyor ve bunlar yakılmaya başlanıyor.
Enerjide yalnızca Türkiye dışa bağımlı değil. Fakat bu bağımlılığın risklerini en aza indirecek sigortalar olmak zorundadır. Bu da sizin döviz rezervlerinizdir. Yani o sattığınız 128 milyar dolar bugün olsaydı bu artırımlar da olmazdı.
