Türkiye’de kamu kaynaklarının iktidar yanlıları ortasında bu kadar sınırsız, kontrolsüz kullanıldığı bir devir olmamıştır.
Adeta “devlet malı deniz” zihniyetiyle kamu kaynaklarını “kişisel malı, mülküymüş” üzere dağıtan bir bölüşüm sistemi var.
CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz neredeyse her hafta bu iktidar zihniyetinin çarpıcı örneklerini veriyor. Fakat devlet kurumları ne Yavuzyılmaz’ın ortaya koyduğu dokümanlarla ilgili bir açıklama yapıyor ne de bu zihniyetten yararlanan şahıslar rahatsız oluyor. Tertip motamot devam ediyor.
Örneğin Yavuzyılmaz kısa bir mühlet evvel bir bakan yardımcısının aylık gelirinin 313 bin lira olduğunu dokümanlarıyla açıkladı. Kimseden çıt yok.
Bir bakan yardımcısı nasıl 313 bin lira aylık gelir sahibi olur? Bakan yardımcılığı maaşına bir idare heyeti üyeliği eklendiğinde ve o kurumun yıllık ödemeleri aya bölündüğünde ele geçen para 313 bin lira.
Maalesef bu tek örnek değil. Yavuzyılmaz daha evvel de 3-5 yerden maaş alan kamu görevlilerini açıklamıştı. Ulusal Güreşçi’nin banka idare heyetine atandığı örnekleri de gördük.
Bu örnekler, kamu idaresinin artık anayasaya, kanunlara, tüzüklere, yönetmeliklere nazaran değil yöneticinin başına nazaran yürütülmesinden kaynaklanıyor.
“Nasıl olsa kimse bize hesap sorumaz” anlayışı güzelce yerleşti. “Yargıya gitseler bile yargı bize ceza veremez” anlayışı da o denli.
Türkiye’nin kamu sermayesinin yükte olduğu iktisat kurumları Varlık Fonu’na alındı. Varlık Fonu’nda ise özel dal işverenleri üst seviye yönetici. Bir taraftan devletten aldığı işi takip ediyor başka taraftan devletin mallarını yönetiyorlar!
Devlet tarafında alınan kararlar ise kamunun çıkarından çok şirketlerin çıkarını gözetiyor. İhalelerin birebir şirketlere verilmesi, vergi istisna yahut muafiyetleri, ucuz kredi, dövizle hazine garantisi sistemi vatandaşa yahut devlete değil şirket sahiplerine çalışıyor.
Bu nizamı sorgulayacak bir kontrol organı da kalmadı.
Bu nedenle iktidarın bu uygulamalarının kontrolü fakat bir iktidar değişikliği ile mümkün olabilir. İktidar değişmeden kamu kaynaklarının anayasaya, maddelere, kurallara ters olarak nasıl bölüşüldüğünün ortaya çıkarılması da çok sıkıntı. Çıkarılsa bile bir kontrolün yahut yargılamanın başlaması kelam konusu değil. İşte Yavuzyılmaz’ın ortaya çıkardığı çoklu maaş sisteminin motamot devam etmesi üzere.
Ücretlinin, emeklinin, esnafın, öğrencilerin artık geçinemez hale geldiği bu ortamda art geriye gelen artırımlara rağmen geçinebilen bir kesim yok mu?
Var. İktidar geçinmeli keyifli bir azınlık, rahat bir halde geçiniyor.
Bu gerçeği ortaya koyan Can Selçuki idaresindeki bir araştırma çarpıcı sonuçlar ortaya çıkardı.
Türkiye Raporu Yöneticisi Can Selçuki’nin paylaşımına göre ankete katılanların yüzde 59’u gelirlerinin, masraflarını karşılamadığını belirtti. Öbür bir tabirle ankete katılanların yüzde 59’u geçinemiyor.
Katılımcıların verdiği cevaplar şöyle:
Gelirim masraflarımı karşılamadı: Yüzde 59
Gelirim masraflarımı ucu ucuna karşıladı: Yüzde 27
Gelirim giderimin üstünde oldu: Yüzde 7
Gelirim masrafımı ziyadesiyle karşıladı: Yüzde 6
Katılımcıların verdiği karşılıklar ve destekledikleri siyasi partilerle ilgili sonuçlar daha çarpıcı.
Geçinemeyenlerin en fazla olduğu küme HDP seçmeni. HDP’li iştirakçiler yüzde 88’lik oranla birinci sırada yer aldı.
Diğer parti seçmenlerinden ise gelirlerinin masraflarını karşılamadığını söyleyenlerin oranı şöyle:
AKP: Yüzde 40.7
CHP: Yüzde 73.4
MHP: Yüzde 42.4
İYİ Parti: Yüzde 80.8
Geliri sarfiyatını karşılamayanların oranı iktidar partilerinde düşük, muhalefet partilerinde yüksek.
Ekonomist İris Cibre bu tabloyu ”parti bazlı gelir transferi” olarak tanımlamış.
Tam da o denli.
İktidar geçinmeli memnun azınlık bu türlü yaratılıyor.
