Toplantı yaklaşık 1 saat 40 dakika sürdü. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Kabine toplantısı sonrasında açıklama yapmak için kameralar karşısına geçti. Besin fiyatlarındaki artıştan istihdama, dünyadaki ekonomik gelişmelerden Rusya-Ukrayna savaşına kadar birçok husus hakkında açıklama yapan Erdoğan ulaştırma ve lojistik alanındaki yeni kararları duyurdu.
İşte Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamasından satır başları:
Salgın devrinde bozulan tedarik sistemi hala düzeltilmiş değildir. Tam aksine Karadeniz’in kuzeyindeki savaşla birlikte yeni tehditlerle karşı karşıya kalmıştır. Geniş bir alanda giderek ağırlaşan meseleler zengininden yoksuluna kadar tüm ülkeleri derinden sarsıyor.
Merkezinde olduğumuz coğrafya başta olmak üzere dünyanın dört bir yanında misal tabloları görmek mümkündür. Kendi kısır ve küçük hesapları üzerinde kaybolup, dünyada olup bitenleri takip edemeyecek kesim varsa da biz tüm bu gelişmeleri yakından takip ediyoruz.
Türkiye’nin şiddetli periyodu aşarak bir an evvel maksatlarına ulaşması için ülkenin tüm güç ve imkanları ve potansiyelini harekete geçirmenin uğraşı içerisindeyiz. Salgın sürecinde bunu başardık. Artık de Ukrayna-Rusya savaşıyla devam eden global krizi fırsata dönüştürecek adımları atıyoruz.
Bugün Türkiye, savaşın her iki tarafıyla yakın alakaları sürdürebilen, tarafları bir ortaya getirerek somut ilerlemeler sağlanabilmesini temin edebilen yegane ülkedir. Elbette global seviyede yaşanan dertlerin bize de yansımaları oluyor. İktisadımızı çökertmek için döviz kuru ve faiz tartışmaları üzerinden başlatılan ataklar ve akabinde global krizin ülkemize tesirleri hala sürüyor.
“Rusya-Ukrayna krizinin sonuçlarını derinden hissediyoruz”
Enerji ve besin fiyatları başta olmak üzere Rusya ve Ukrayna krizinin sonuçlarını derinden hissediyoruz. Petrol, doğalgaz ve kimi madenler üzere ülkemizin global piyasalardan tedarik ettiği eserlerin fiyatlarının döviz cinsinden katlanarak artmasını tek başına önleyebilmemiz mümkün değildir.
Gıda dalında kullanılan hammaddelerin fiyat artışı bizi yakından ilgilendiriyor. Zerzevat ve meyve fiyatlarının mevsim kaidelerinde yükselmesini de göz gerisi edemeyiz. Allah’a şükür kendi insanımızı asla temel besin unsurlarından yoksun bırakmayacak üretim kapasitesine ve gerçekleşmesine sahibiz. Fiyatları yükselten açgözlü bir kesim var.
Küresel sisteme entegre açık iktisatta sizin kendi kendinize kâfi olmanızla iş bitmiyor. Global seviyede eser arzındaki istikrar bozulduğunda her yerde fiyatlar yükseliyor. Elinizdeki eserlerin bir kısmını dışarıya satarken dışarıdan tüketim olarak eser alıyorsunuz. Eser arzındaki istikrar bozulduğunda fiyatlar fahiş biçimde yükseliyor. Amerika’da açıklanan son 40 yılın en yüksek enflasyon sayıları hudut tanımaz boyutları göstermektedir.
Yağdan şekere, undan ete pek çok mevzuda bu türlü bir durum ortaya çıkmıştır. Önceliğimiz en değerli malın olmayan mal olduğu gerçeğinden hareketle vatandaşımızın temel muhtaçlık unsurlarına kesintisiz ve en uygun formda ulaşmasını sağlamaktır. İnsanlarımızın temel muhtaçlık hususlarının fiyatlarını yükselten aç gözlü kesim de vardır.
Sorun ahlaki olduğu için…
Ellerindeki eserlerini stoklayarak ve hatta imha ederek, ortalarında anlaşıp fiyatlarını artıranları takibe aldık. Kamunun kontrol ve yaptırım yetkilerini kullanarak hür piyasa içinde bu tamahkarlarla çaba ediyoruz. Sorun ahlaki olduğu için dilek ettiğimiz sonuçları almakta zahmet çekiyoruz.
“Fiyatlardaki balonun söneceğini umut ediyoruz”
Allah’a şükür kendi insanımızı asla temel gereksinim eserlerinden yoksun bırakmadık. Bizim bu süreçteki önceliğimiz vatandaşlarımızın kesintisiz, en uygun halde temel besin hususlarına erişmesini sağlamaktır. Kamunun kontrol ve yaptırım yetkilerini kullanarak hür piyasa sistemi içinde tamahkarlarla uğraş ediyoruz. Belirsizliğin yol açtığı tereddütler ortadan kalktıkça eser arzının yine istikrara oturacağını, fiyatlardaki balonun söneceğini ümit ediyoruz.
‘2053 ulaştırma ve lojistik ana planı’
Ülkemizi 2023 maksatları doğrultusunda bilhassa 2053 ve 2071 vizyonları da bizden sonraki jenerasyonlara emanet edeceğimizi söylüyoruz. BM İklim Değişikliği Konferansına sunduğumuz katkı beyanımızla 2053 vizyonumuzun birinci somut amacını ilan etmiştik. Bugün de İstanbul’un fethine atfettiğimiz vizyonumuzun 2053 Ulaştırma ve Lojistik Ana Planı’nı sizlerle paylaşmak istiyorum.
Avrupa-Asya-Afrika bizim için büyük fırsatlar barındırıyor. 12 milyar ton olarak gerçekleşen dünya ticaret hacminin 2030’da 25 milyar, 2050’de 95 milyar tona ulaşmış olması bekleniyor. BM bu oranın 2050 yılında yüzde 70’e çıkacağına işaret ediyor.
Ulaşıma yönelik talebin 2050 yılında iki katına çıkacağı anlaşılıyor. Ülkemizin ulaştırma alanında son 20 yılda attığı adımların ne kadar kıymetli ve isabetli olduğu kabul edilecektir. Öbür ülkelerde ortaya çıkacak potansiyelden en yüksek hissesi almak için yatırımlara sürat vermeye başlamıştır. ABD’nin 2 trilyon dolar, Çin 559 milyar dolarlık altyapı planladıkları biliniyor. Türkiye ise 5 ana kesimde yaptığı yatırımla ara kat etmiş bir ülkedir.
Yaptığımız yatırımlar sayesinde Türkiye üretimini 1 trilyon doların üzerinde arttırmayı başarmıştır. Yarısı yeni olmak üzere 18 milyona yakın insanımızın istihdamını sağlayan ekonomik sonuçlar ürettik. Ulusal gelirimize 520 milyar dolardan fazla katkı sunduk. Yarına hazırlanırken odak noktamıza insan, data ve yük hareketliliğini yerleştirdik.
Bu ögeleri lojistik, mobilite, dijitalleşme ekseninde ele alarak adımlarımızı atıyoruz. Akıllı otoyolların inşası bu uygulamalardan biridir. Ulaştırma ve lojistik ana planımızı bilgiye dayalı ortak aklı önemseyen bir anlayışla hazırladık. Öncelikle aktüel sosyo demografik arazi kullanımı, ulaştırma sistemleri, altyapı ve turizm datalarına nazaran muhtaçlık tahlili yaptık.
Emisyon salınımı azaltma maksatlı çevreci ve akıllı ulaşım sistemlerin öne çıktığı senaryolar geliştirdik. Demiryolu yatırımlarımız artık ön plana çıkmıştır. Yıllarca bahtına terk edilmiş demiryollarımızı değerli ölçüde tekrar canlandırmıştık. Mevcutları yenilediğimiz demiryolu çizgi uzunluğumuzu 10 bin 959 km’den 13 bin 22 km’ye çıkardık. Maksadımız 28 bin 590 kilometreye taşımaktır.
Ulaştırma ve lojistik ana planında demiryollarına özel bir kıymet verdik. Demiryollarının yolcu nakliyeciliğinde yüzde 6,2’ye çıkartmakta kararlıyız. Bu da hala demiryolu yolcu sayımızın 145 milyona, 2053’de 270 milyona ulaşması demektir.
Amacımız 2053 yılında 440 milyon ton yükün demiryolu ile taşınması sağlayarak yüzde 22 düzeyine ulaşmaktır. Yurtdışında demiryolunun hissesini 10 kat arttırmayı planlıyoruz. Süratli tren çizgilerinde vilayet sayımızı 8’den 52’ye çıkaracağız.
Yeni yatırımlarla karayolu hizmet seviyemizi de en üst düzeye çekerek kesintisiz ve konforlu ulaşım tesis edeceğiz. Bölünmüş yol ağımızı 28 bin 650 km’ye, otoyol ağımızı 3 bin 633 km’ye esasen çıkarmıştık. Amacımız 2053’de bölünmüş yol 38 bin km’ye, otoyol ağımızı 8 bin 325 km’ye yükseltmektir.
Havayolu yatırımları
Önümüzdeki yıl limanlarımızdan 255 milyon tona yakın yük taşıması öngörülüyor. Bu emelle hala 217 olan liman tesisi sayımız 2053 yılında 255’e çıkartılacaktır. Kanal İstanbul projesi ise İstanbul boğazında yaşanan gemi trafiğinin azaltılması jeopolitik açıdan kritik ehemmiyete sahiptir.
Hava ulaşımında Türkiye süratle büyüyen iktisadı ve turizmini destekleyen 56 havalimanına sahiptir. Önümüzdeki yıllarda 6a1’e yükselecektir. Çabucak bayramın ertesinde Rize-Artvin havalimanının açılışını yapıyoruz. Hala yıllık 210 milyon olan havayolu yolcusu sayısı 2053 yılında 344 milyona çıkacaktır.
Haberleşmede ileri teknoloji ile yolumuza devam ederken ülkemizin dört bir yanına fiber ağlarla öreceğiz. Amacımız taşınabilir geniş bant yoğunluğunu yüzde 100’e ulaştırmaktır. Genişleyen uydu filomuz sayesinde inşallah bu alanda global ölçekte hizmet verebilen dünyanın önder ülkelerinden biri haline geleceğiz.
5’er yıllık planlamalarla demiryolu, karayolu, denizyolu, havayolu ve haberleşme için 198 milyar dolar yeni yatırım yapacağız. Dalın ulusal gelirimize katkısı 2053’e kadar 1 trilyon doları geçerek yatırım bedelinin 5 katından fazlasını ülkemize kazandıracaktır.
Ulaştırma ve haberleşme dalının 2053 yılında üretime katkısı 1.94 trilyon dolar ile yatırım bedelinin yaklaşık 10 katına çıkacaktır. Maksadımız süreç sonunda ülkemizin dünyanın gelişmekte olan değil gelişmiş ülkeleri ortasındaki seçkin yerini almasıdır.
İlave istihdam sağlayana destek
İşbaşı eğitim programı kapsamında, mevcut çalışanlarının üzerine alacakları her emekçinin 3 yahut 6 ay boyunca tüm fiyatlarını ve takviye primlerini Çalışma Bakanlığımız karşılayacak.
2B arazi satışı müracaat ve ödeme mühleti uzatıldı
2B yerlerin satışı ile ilgili müracaat ve ödeme müddetini de 31 Aralık tarihine kadar uzatma kararı aldık. Tarım hedefli kullanılmak üzere çiftçilerimize ecrimisil bedelinin yarısına 10 yıl müddetle kiralama imkanı getirdiğimiz Hazine taşınmazlarına müracaat mühletini kaldırıyoruz.
3 yıl mühletle Hazine taşınmazını kullanan çiftçilerimize öbür koşul aramadan bu araziyi kiralama imkanını getiriyoruz. 10 yıllık süreyi dolduranlar satın alabilecektir.
Enerji gücünde 100 bin megawatt sonunu geçtiğimizin muştusunu paylaşmak gerektiğini düşünüyorum. Şurası güç bakımından Avrupa’da 6. dünyada 14. sıraya çıkmış olduk. Biz geldiğimizde hidroelektrik dışında hiç olmayan yenilenebilir kaynaklar konusunda şurası gücümüzün yüzde 54’üne ulaşarak bir ihtilal gerçekleştirdik.
Karadeniz’de keşfettiğimiz, önümüzdeki yıl kullanıma sunacağımız doğalgaz çalışmasında, geçtiğimiz hafta Yavuz sondaj gemisini Türkali 2 kuyusuna gönderdik. Yeni aldığımız sondaj gemisinin de filomuza katılmasıyla bu çalışmaları daha da hızlandıracağız.
Enerjiden besine her alanda meselelerin tahlilinin ötesinde geleceğin gereksinimlerini karşılayacak projeleri hayata geçirmek için gece gündüz gayret ediyoruz. Ülkemizin her sıkıntısını nasıl hal yoluna koyduysak, inşallah bugünkü badireleri da yeniden biz çözeceğiz.
Terör örgütlerinin başını nasıl ezdiysek, fiyatlardaki yükselişin belini de tıpkı halde tekrar biz kıracağız. Demokrasi ve ulusal iradenin üstünlüğünü kökleştirdiysek iktisadımızı de tıpkı formda biz güçlendireceğiz. Kuru nasıl denetim altına aldıysak enflasyonun üstesinden inşallah yeniden biz geleceğiz. Allah’ın müsaadesiyle bu imtihanı muvaffakiyetle atlatacağımıza inanıyorum.”
