Evrensel Gazetesi’nden Sevda Karaca’nın yazısına nazaran; Bu ülkenin giderek ağırlaşan bir “yoksul çocuklar” gerçeği var. Çocuklar aç, ağır kansızlık ve kas meseleleri yaşıyorlar, eğitime ulaşamıyorlar, çocuk personelliği artıyor, fizikî ve zihinsel gelişimleri Avrupalı yaşıtlarına nazaran geri… Üstelik bu tablo “Toplumun en tabanındaki marjinal bir bölümün sorunu” değil, giderek kitleselleşen bir toplumsal sorunun açık görünümü.
TÜİK’in o güvenilmez dataları bile 2020 yılında ‘Ciddi maddi mahrumluk içinde olan’ çocukların oranının yüzde 34’e çıktığını gösteriyor. Bu oranla Türkiye, 30 Avrupa ülkesi ortasında en yüksek çocuk yoksulluğu oranına sahip 2 ülkeden biri. Şiddetli yoksulluk yaşayan 16 yaş altı çocukların sayısı 6 milyon 500 bine ulaştı!
Türkiye’de ilkokul ve ortaokulda okuyan 9 milyon 831 bin 804 öğrenci var; 2 milyon 128 bin 750’si kaideli eğitim yardımıyla okula gidiyor. Toplumsal teminatı olmayan, muhtaç durumda bulunan, temel gereksinimlerini karşılayamayan, hayatını sürdürmekte zahmet çeken ailelere verilen 50 ila 90 lira ortasındaki nakit yardımla yani…
2021 yılında Türkiye Aile Hekimliği mecmuasında yayımlanan çalışma, araştırmaya katılan çocukların dörtte birinin çok düşük kilolu olduğunu, çocukların yaklaşık dörtte üçünün kansızlıkla gayret ettiğini ortaya koyuyor. Ülkede kız çocuklarının yüzde 85.2’si, oğlan çocuklarının ise yüzde 68.6’sı kansızlıkla gayret ediyor. Yetersiz beslenmeye bağlı düşük kilo ve kansızlık!
Kronik açlığa bağlı bodurluk
Türkiye’de okul çağı çocuklarında büyümenin izlenmesi araştırma raporu kronik açlık nedeniyle Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki çocukların yüzde 3.5’inin, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndeki çocukların ise yüzde 5.4’ünün bodur kaldığını gösteriyor. Kronik açlığa bağlı bodurluk!
Çocuklar yoksulluklarından utandıkları için arkadaş bile edinemiyor
Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığının Toplumsal Siyaset Çalışmaları mecmuasında yayımlanan “Yoksulluk, damgalama ve utanma” çalışması fakir çocukların okul ortamında “Arkadaş edinmede zorluk, utanma ve toplumsallaşmada zayıflık” yaşadığını gösteriyor. Çocuklar yoksulluklarından utandıkları için arkadaş bile edinemiyor!
Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı bilgilerine nazaran ekonomik mahrumluk nedeniyle korunmaya, yardıma ve bakıma muhtaç çocuk sayısı 2002’de 12 bin 75’ken 2019’da 198 bin 97’ye yükseldi. Kamu Denetçiliği Kurumunun 2021 datalarına nazaran ailesinin yanında temel muhtaçlıkları karşılanamayan çocuk sayısı 150 bine dayandı. Ekonomik nedenlerle ailesinin bakamadığı çocuklar!
5 yaşındaki çocuklar çalışmak zorunda kalıyor
TÜİK’in 2019 sayılarına nazaran 5-17 yaş kümesinde çalışan çocuk sayısı 720 bin! Gerçek sayılar bunun kat kat üstünde. Çalışan çocuklara “Neden?” diye sorulduğunda birinci karşılık hane halkının geçimine yardım etmek oluyor. 5-17 yaşındaki çocuklar konut geçindirmek için çalışmak zorunda! İSİG Meclisinin geçtiğimiz yıl haziran ayı raporuna nazaran, son 8 yılda en az 513 çocuk, iş cinayetlerinde ömrünü yitirdi.
35 kişi ile başlayan sınıfta sene sonunda 13 öğrenci kaldı
Geçtiğimiz günlerde bir toplantıda meslek lisesi öğrencisi bir genç 35 şahısla periyoda başladıkları sınıfta birinci devrin sonu gelmeden mevcudun 23’e düştüğünü, okula gelenlerin ise 13’le sonlu kaldığını, arkadaşlarının “Ailelerine yük olmamak için”
Çocuklarını zar güç okutan ailelerin kaçak yurtlarda, tarikat cemaat konutlarında kalmak zorunda kalan çocuklarının nasıl ağır bir şiddet, istismar, baskı altında yaşadığını onlarca kıssada, buralarda hiçbir güvenlik tedbiri olmadan çocukların “Allah’a havale edildiği” gerçeğini ise kız çocuklarının yanarak öldüğü Aladağ’da görmüştük. Yeniden çocuklarına bakamayan ailelerin küçük yaşta çocuklarını sübyan meskenlerine bıraktıkları, çocukları devlet müdafaasına vermek için adeta sıra oluştuğu fakir mahallelerde bayanlarla yan yana geldiğimizde onlarca bayanın lisanından dökülen gerçekler. Çocuğun beslenmesine boş ekmek bile koyamamanın, okula sırf çeşmeden doldurduğu bir şişe suyu “beslenme” diye göndermenin tartısını, hüznünü hisseden bayanların çaresizlik hissini, çocuklar kendilerini “yük” olarak hissederek yaşıyorlar.
Eduardo Galeano’nun dediği üzere; “Çocukların çocuk olma hakları her geçen gün daha fazla reddediliyor. Dünya varlıklı çocuklara para muamelesi yapıyor, paranın davrandığı üzere davranmayı öğrensinler diye. Dünya fakir çocuklara çöp muamelesi yapıyor, çöpe dönüşsünler diye. Orta sınıftakileri, ne varlıklı ne de fakir olanları televizyona bağlıyor; vakit şimdi erkenken tutsak hayatını baht olarak bellesinler diye … Çocuklar… fakirler. Sistemin bütün rehineleri ortasında en berbat durumda olanlar onlar…”*
Son 20 yılda bilerek, isteyerek, siyasi bir tercihle kurulan bu yoksulluk sistemi; yoksulluk içinde büyüyen çocuğa “kader” diye belletilen bu çaresizlik dayatmasından, beşikten mezara rehin alınışımızdan besleniyor. Geleceğin fakir, eğitimsiz, çaresiz kitlelerinin ucuzun ucuzu, sabırlının sabırlısı iş gücü olarak yaratacağı “rezerv”e gözünü dikiyor işverenler. Bu sistem eşitsizlik ve ayrımcılıkla birlikte yoksulluk, güvencesizlik, toplumsal haklardan yararlanamamayı tekrar yeniden üretiyor. Bugün bu datalarda sayı olan çocuklar yarın öteki bir yoksulluk, işsizlik, yardıma muhtaçlık, iş cinayeti verisinin “rakamı” olmakla karşı karşıya. Onların çocukları da bu yazıdaki bilgilerin gelecek rakamları!