Malatya’da 12-13 Nisan’da yaşanan zirai don nedeniyle Malatya’nın en kıymetli geçim kaynağı olan kayısı ağaçları ziyan gördü. Doğanşehir, Yazıhan, Darende, Battalgazi, Kale, Doğanyol, Ören, Tohma çayı bölgelerinde ağaçlar soğuktan etkilendi. Köylüler ANKA Haber Ajansı’na konuştu.
‘Geçen yıl da don olayı yaşandı lakin destekleme sunulmadı’
Dedeyazı köyünden Recep Çakır üniversiteden mezun olduktan sonra iş bulamadığını çiftçiliğe geri döndüğünün belirterek, artan maliyetler karşısında kara kara düşünürken bir de kayısı ağaçlarının yandığını söyledi.
Çakır, geçen yıl da don olayının yaşandığını lakin iktidarın bu hususta rastgele bir destekleme sunmadığını eleştirerek “Hatta bununla yetinmeyerek maliyetleri üç katına kadar çıkardılar” dedi. Çakır, ANKA Haber Ajansı’na şunları söyledi:
“Bizler köylüler olarak bu mağduriyetlerimizin giderilmesini istiyoruz. Malatya’nın afet bölgesi ilan edilmesini istiyoruz. Eser bazlı dayanak sunulmasını istiyoruz. Yeniden üretici köylünün Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifi’ne borçlarının affedilmesini istiyoruz. Bizim 40 dönüm toprağımızda 450 ağacımız var. Bu 450 ağaca devlet bu yıl Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) üzerinden vermiş olduğu takviye 1000 TL para. Bu paraya ben 2 torba gübre alamıyorum, 400 ağaca nasıl bakım yapayım? Kaç litre mazot alıp da ben tarlamı süreyim? Muhalefetin de bu mevzuda takipçi olması gerektiğini düşünüyoruz.”
‘Köyde bütün gençlerimiz işsiz, kayısı da tutmadı’
Malatya Doğanşehir Dedeyazı köyünden Volkan Yıldırım, geçen yılda zirai don yaşandığını lakin devletten yardım alamadıklarından belirterek, “Bu sene de yardım yapılmasını temenni ediyoruz. Yazın mevsimlik emekçiler geliyor ve onların borçlarını bile sıkıntı ödüyoruz. Gübre mazot çok değerlendi iki katına çıktı. Köyde bütün gençlerimiz işsiz ve bu kayısı da tutmadı (don vurdu) bitmiş durumdayız şu an. Bir an evvel yetkililerin buna el atmasını istiyoruz” diye konuştu.
Malatya Ören köyünden Çiftçi Arif Öztürk, “Bir yıllık bakımımız bir saatte gitmiş oldu. Ağaçlarımıza bakamayacak durumdayız. Devletten yardım bekliyoruz. Şayet ki yardım alamazsak seneye de bu ağaçlardan randıman alamayacağız daha da perişan hale geleceğiz” dedi.
Ziraat mühendisi Cengiz: Yüzde 80 hasar var
22 yıldır ziraat mühendisi olarak misyon yaptığını söyleyen İstek Cengiz de şunları söyledi:
“Doğanşehir’den havaalanının art tarafına kadar olan sahanın tamamını gezdim. Bölgede yaklaşık yüzde 80 bir yanma var. Burada üretici çok perişan durumda. Bir kilo kuru kayısıya harcanacak emek ve işçiliğin toplamı 25 TL’dir. Devletin takviyesi olmadan çiftçinin bunu karşılaması mümkün değil. Bir torba gübrenin 750 TL olduğu, bir litre mazotun 21 TL olduğu bir ülkede çiftçinin eseri yandığı vakit bunu karşılaması mümkün değildir. Devletin hemen çiftçiye dayanak vermesi gerekmektedir.”
TÜM KÖY SEN: Üreticilere faizsiz kredi verilerek ağaçların bakımının yapılması gerekiyor
Tüm Üretici Köylüler Sendikası (Tüm Köy Sen) üyeleri de zirai dondan etkilenen bölgeleri ziyaret etti. Tüm Köy Sen Malatya Şube Lideri Ali Gürel, Malatya’da kayısı ağaçlarının yüzde 70-80 ortasında bir hasarı olduğunu belirterek şu açıklamayı yaptı:
“Merkez Bankası enflasyonun birinci nedeninin ziraî girdilerin değerli olmasından kaynaklandığı açıklamasını yaptı. Doğrudur, zira 750 liraya gübre 850 liraya ilaç alıyoruz. Kayısı bir yıllık bakım istiyor. Bundan ötürü birinci dereceden üretici köylünün bankalara tarım kredilere olan borçlarının faizsiz olarak ertelenmesi, ucuz mazot, ucuz gübre verilmezse bu ağaçların bakımının yapılması için üreticilere faizsiz kredi verilmesi ve bakımının yapılması gerekiyor. Biz Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) nazaran dayanak ödemesi yapılmasını kabul etmiyoruz. Zira resmi bilgilere nazaran Malatya’da yüzde 17’si ÇKS’li.”
