Karadeniz Bölgesi’nde son 3 ayda 33 meyyit yunus kıyıya vurdu. Sinop Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Araştırma Vazifelisi Uğur Özsandıkçı, “Kesin vefat sebebini bilemiyoruz. Genel sebeplere baktığımızda doğal vefat, hastalık, gemi kazaları üzere durumlar olabiliyor. Hepsinin balıkçı ağlarında öldüğünü de söyleyemeyiz” dedi.
Karadeniz’de son vakitlerde yunus vefatları yaşanıyor. Son 3 ayda Trabzon’da 14, Ordu’da 1, Artvin’de 5, Sinop’ta 13 meyyit yunus kıyıya vurdu. Trabzon’un Sürmene kıyısında son 2 hafta içerisinde 7 yunus meyyit bulundu. Su Eserleri Merkez Araştırma Enstitüsü, bedeninde kesici ya da delici alet izine rastlanmayan yunusların vefatıyla ilgili araştırma başlattı. Yöredeki balıkçılar, yunus ölümlerinin kendilerini endişelendirdiklerini söyledi. Uzmanlar, yunus vefatlarında birçok etkenin olduğunu söz ederek, gerekli uzmanların iştirakiyle meyyit yunusların ‘nekropsisi’nin yapılması gerektiğini belirtti.
Farklı araştırmalar yapmamız gerekecek’
Sinop Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Araştırma Vazifelisi Uğur Özsandıkçı, yunus vefatlarına farklı durumların sebep olabildiğini belirterek, yunusların balık olmadığını ve nefes alabilmek için su üstüne çıkması gerektiğini söyledi. Özsandıkçı, “Eğer su altında balık ağı üzere bir pürüze takılırsa su üstüne çıkamayınca boğulup ölebilirler. Bu ölümlerde tek kaynak elbette ki balıkçılık değil. Genel sebeplere baktığımızda doğal mevt, hastalık, gemi kazaları üzere durumlar olabiliyor. Fakat Sinop’ta incelediğimiz hayvanlara baktığımızda bunların balıkçı ağları etkileşimi sonucu öldüğünü belirledik. Bu mevsimlerde niçin artıyor diye düşünürsek aslında ‘tırtak’ (yunus türü) vefatları bu bahiste bir soru işareti. ‘Tırtak’ çeşidi yunuslar kış aylarında neden bu bölgelerde yoğunlaştılar, bunların karşılığını bulmak için farklı araştırmalar yapmamız gerekecek” dedi.
‘90’a yakın vefat yaşandı’
Karadeniz genelinde şubat ayından bu yana yaşanan yunus ölümlerinin geçmiş periyotlara nazaran fazla olduğunu aktaran Özsandıkçı, “Tırtaklar’ çok fazla sayıda bireyden oluşan kümeler halinde dolaşabiliyor. O küme bir ağ ile etkileşime girdiğinde çok sayıda hayvanın ölmesi mümkün. Geçtiğimiz günlerde Türk Deniz Araştırmaları Vakfı da bununla ilgili bir rapor yayınladı. Şubat ayından beri neredeyse 90’a yakın yunusun öldüğü bildirildi. Sayı olarak geçmiş periyotlara baktığımızda yüksek lakin hepsinin mevt sebebini bilemiyoruz. Bunların hepsinin balıkçı ağlarında öldüğünü söyleyemeyiz. Gerekli uzmanların iştirakiyle bunların nekropsisinin yapılması gerekiyor. Sayı olarak bakıldığında son 3 aylık periyotta yüksek sayılı vefatlar var. Burada bir ihtimal şu söylenebilir. Bilhassa Ukrayna-Rusya savaşı denizde gürültü kirliliği yapıyor ve oradaki hayvanlar güneye gerçek kaçıyorsa burada hayvan popülasyonunda artıştan ötürü buradaki balıkçılıkla etkileşime giriyor olabilirler. Lakin bunların hepsi üzerinde düşünülmesi gereken sorular” diye konuştu.
‘Aşırı avlanmadan ve açlıktan olabilir’
İki haftada 7 meyyit yunusun kıyıya vurduğu Sürmene ilçesinde balıkçılık yapan Muzaffer Demircioğlu, gördükleri görüntü karşısında morallerinin bozulduğunu söyleyerek, “Bu ölümlerin nedeni nedir, balıkçılar olarak merak ediyoruz. Birtakım iddialarımız var fakat araştırılmasını istiyoruz. Yunusların yemi olan küçük balıkların çok avlanmasından, hamsi ve çaçanın olmamasından kaynaklanıyor olabilir” dedi.
‘Önceden ölümlere bu kadar rastlanmıyordu’
Son günlerde sıklıkla yunus vefatı yaşandığını lisana getiren balıkçı Soner Karabacak da “Yunusların hamsinin azalmasında da ölmüş olabileceğini düşünüyoruz. 60 yaşındayım, evvelden ölümlere bu kadar rastlanmadığını biliyorum” tabirlerini kullandı.
