Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu ile Kimi Kanunlarda ve 640 Sayılı Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Sanayi, Ticaret, Güç, Doğal Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komitesinde kabul edildi. Torba kanuna nazaran;
– Özgür bölgelerde, bölge içi doğal gaz şebekesini işletici şirketler yapacak
– Kooperatif ve üst kuruluşları idare konseyi üyeleri, kooperatifin bilgilerini Kooperatif Bilgi Sistemi’nin kurulmasının akabinde 1 yıl içinde sisteme aktaracak
– Vergi mükellefiyet bilgisi kapalı olan ticaret ve sanayi odası ile borsa üyelerinin üyelikleri askıya alınabilecek
– Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler ortasındaki ticari bağlarda taraflardan birinin, öteki tarafın ticari faaliyetlerini kıymetli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan yahut olağan kaidelerde taraf olmayacağı bir ticari ilginin tarafı olmasına sebep olan faaliyetleri haksız ticari uygulama olarak değerlendirilecek
– Lisanslı depo işletmelerine 2 yıl için verilen lisans mühleti 3 yıl olacak
– Toptancı hallerinde kendilerine tahsisli iş yerlerini kullanan mevcut tahsis sahiplerine verilen 12 yıllık kiracılık hakkı 18 yıla çıkarılıyor
Teklife nazaran, kooperatif ve üst kuruluşları idare heyeti üyeleri, kooperatifin ticaret sicili kayıtlarını, finansal tablolarını, idare heyeti yıllık faaliyet raporlarını, genel şura toplantı evrakını, ortaklarının kimlik, bağlantı, hisse ve ödemelerine ait bilgilerini Kooperatif Bilgi Sistemi’nin (KOOPBİS) kurulmasını müteakip 1 yıl içinde sisteme aktaracak. Bu müddet Ticaret Bakanlığınca 6 aya kadar uzatılabilecek.
‘Doğal gaz dağıtım ve satışı işleticinin sorumluluğunda olacak’
Serbest bölgelerde, kullanıcıların muhtaçlığı olan doğal gaz altyapısını kurmak ve işletmek, kamu ve özel kuruluşlardan doğal gazı satın alarak bölge içinde dağıtım ve satışını yapmak işleticinin yetki ve sorumluluğunda olacak. İşleticinin müsaadesi olmaksızın doğal gaz gereksinimi öteki bir yerden karşılanamayacak ve bu gayeyle münferiden tesis kurulamayacak. Bu kararın uygulanmasına ait bölge içi doğal gaz dağıtım ve satışı nedeniyle kullanıcılardan tahsil edilecek bedele ait üst limit, Ticaret Bakanlığınca yönetmelikle düzenlenecek.
İşleticinin talebi ve bölgede faaliyet gösteren doğal gaz dağıtım şirketinin kabulü halinde doğal gaz dağıtım şirketleri hür bölgeler içinde şebeke yatırımı yaparak yahut yapılmış şebekeyi mülkiyeti ile birlikte devralarak Güç Piyasası Düzenleme Şurası tarafından belirlenen şartlar kapsamında hür bölge içinde doğal gaz dağıtım faaliyeti gerçekleştirebilecek. Doğal gaza ait faaliyetlerin işletici tarafından yürütüldüğü hür bölgelerde, doğal gaz iletim ve dağıtım lisansı sahibi şirketlerin rastgele bir hak, yetki yahut sorumluluğu bulunmayacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten evvel bölge içi doğal gaz şebekesi yatırımı doğal gaz dağıtım şirketlerince yapılmış olan özgür bölgelerde, işleticilerin bölge içi doğal gaz dağıtım ve satış yetkisi doğal gaz dağıtım şirketlerine devredilmiş sayılacak.
Üye askıya alınabilecek
Vergi mükellefiyet bilgisi kapalı olan ticaret ve sanayi odası ile borsa üyelerinin üyelikleri askıya alınabilecek. Her yılın ocak ayında güncelleme çalışması yapan odalar, Gelir Yönetimi Başkanlığından alınan mükellefiyet kapalı bilgisine istinaden ilgili üyeyi idare konseyi kararıyla askıya alabilecek ve aidat tahakkukunu durdurabilecek. Bu üyenin ticaret sicil kaydı açık olduğu sürece oda üyeliği de devam edecek.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nda yapılan değişiklikle vergi mükellefiyet bilgisi kapalı olan üyelerin de askıya alınmasının yolu açılıyor. Her yılın ocak ayında güncelleme çalışması yapan borsalar, Gelir Yönetimi Başkanlığından alınmakta olan mükellefiyet kapalı bilgisine istinaden ilgili üyeyi borsa meclisi kararıyla askıya alabilecek ve aidat tahakkukunu durdurabilecek.
TOBB üst hudut belirleyebilecek
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Genel Heyeti, toplam meblağı brüt taban fiyatın yüzde 50’sini geçmeyen ve vakit aşımı mühletinin dolmasına 1 yıldan az kalan aidat borçları ve ferilerine yönelik oda ve borsa meclislerince terkin kararı verilebilecek üst sonu belirleyebilecek.
TOBB’un yıllık gelirinin yüzde 2’sinin, TOBB Eğitim ve Kültür Vakfı ile TOBB İktisat ve Teknoloji Üniversitesinin gereksinimleri için kullanılması gayesiyle 15 yıl olarak belirlenen mühlet 25 yıla çıkarıldı.
Tarım Eserleri Lisanslı Depoculuk Kanunu’ndaki düzenlemeyle lisanslı depo işletmelerine 2 yıl için verilen lisans müddeti 3 yıl olacak.
12 yıllık kiracılık hakkı 18 yıla çıkarılıyor
Esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarının genel heyetleri, genel heyet üyelerinin 5’te 2’sinin noterce tasdik edilmiş imzası ile düzenlenecek tutanak ve gündemle noter kanalıyla yapılacak müracaat üzerine, alınacak kararla idare konseyi tarafından fevkalâde olarak toplantıya çağırılacak.
Sebze ve Meyveler ile Kâfi Arz ve Talep Derinliği Bulunan Öteki Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un yürürlük tarihi olan 1 Ocak 2012’den evvel, toptancı hallerinde kendilerine tahsisli iş yerlerini kullanan mevcut tahsis sahiplerine verilen 12 yıllık kiracılık hakkı 18 yıla çıkarılıyor.
Haksız ticari uygulamalarda bulunulamayacak
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da “Tedarik zincirinde haksız ticari uygulamalar” başlığı altında yapılan değişiklikle, haksız ticari uygulamalarda bulunulamayacak.
Üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler ortasındaki ticari ilgilerde taraflardan birinin başka tarafın ticari faaliyetlerini değerli ölçüde bozan, makul karar verme yeteneğini azaltan yahut olağan kurallarda taraf olmayacağı bir ticari bağın tarafı olmasına sebep olan faaliyetleri haksız ticari uygulama olarak pahalandırılacak.
Teklife nazaran, haksız ticari uygulama olarak belirtilen faaliyetler
– Kalite standartlarının sağlanması emeliyle kontratta yer verilen şartlar hariç olmak üzere, rastgele bir gerçek yahut hukuksal bireyden mal yahut hizmet teminine zorlamak.
– Kampanya maliyetini, kampanyalı satış yapmak istemeyen tarafa yansıtmak.
– Tarım ve besin eserlerinin tedarikinde ticari bağlantının şartlarını, yazılı yahut elektronik ortamda yapılan kontratla belirlememek.
– Karşı tarafın aleyhine tek taraflı değişiklik yapma yetkisi veren yahut açık ve anlaşılır olmayan kararlara kontratta yer vermek.
– Eser talebini direkt etkileyen rastgele bir hizmet vermediği halde mağaza açılışı ve tadilatı, ciro açığı, banka ve kredi kartı iştirak bedeli ve öbür isimler altında bedel almak yahut verdiği hizmetin çeşidini ve hizmet bedelinin meblağ ya da oranını kontratta belirtmediği halde prim ve bedel almak.
– Karşı tarafın kusurundan kaynaklanan durumlar hariç olmak üzere, üretim tarihinden itibaren 30 gün içinde bozulabilen tarım ve besin eserlerine yönelik siparişleri, eserin teslim tarihinden evvelki 30 içinde iptal etmek.
– Karşı tarafın kusurundan kaynaklanan durumlar hariç olmak üzere, üretim tarihinden itibaren 30 içinde bozulabilen tarım ve besin eserlerinin tesliminden yahut mülkiyetinin döneminden sonra bozulma ya da zayi olma üzere maliyetleri yansıtmak.
Bozulan besinlerde kusuru ispat yükü siparişi iptal eden yahut maliyeti karşı tarafa yansıtana ilişkin olacak.
Teklifle, Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklik 1 Ocak 2024’te yürürlüğe girecek.
