AKP, “Nükleer Düzenleme Kanun Teklifini” Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sundu. Nükleer santral işletenin, nükleer tesisinde ya da nükleer hususların taşınması esnasında meydana gelen bir nükleer hadiseden kaynaklanan ziyanlardan sorumlu olması öngörüldü. Teklifte; radyoaktif hususa sahip olma, radyoaktif aygıt imal etme ve bu türlü bir aygıta sahip olma cürüm olarak tanımlandı ve idari yaptırımlar geldi. Ek olarak anonim şirket niteliğinde bir şirket kurulması öngörüldü.
Teklifin münasebetinde, “Hâlihazırda tarafı olduğumuz ve ülkemiz iç hukukunda bir kanun kararında olan Paris Mukavelesi’nin kurduğu türel sorumluluk rejimindeki norm ve prensiplere bütünüyle sadık kalınmış, Paris Mukavelesi’nin iç hukukta düzenleme bakımından takdir yetkisi bıraktığı konularda ise kamu faydası gözetilmiştir” tabiri yer aldı.
Teklif ne içeriyor?
Teklifte; nükleer santral işletenin, nükleer tesisinde ya da nükleer hususların taşınması esnasında meydana gelen bir nükleer hadiseden kaynaklanan ziyanlardan kendisinin, çalışanının ve tesisle ilgili teknoloji, mal ve hizmet sağlayanların rastgele bir kusurunun olup olmadığına bakılmaksızın münhasıran sorumlu olması öngörüldü. Bir kaza halinde işletenin mal varlığının tamamına yakınının yitirilmesi ve kaza sonucunda ortaya çıkan tazminat taleplerinin karşılanamaması üzere olumsuz durumların önüne geçmek ismine sorumluluğun sigorta yahut başka mali garantiler ile teminat altına alınması zaruriliği öngörüldü.
Ceza kararları ve idari yaptırımlar
Ayrıca ceza kararlar ve idari yaptırımlar da düzenlendi. Ceza kararları ile nükleer hususların, barışçıl emeller dışında kullanılmak maksadıyla kanun dışı yollarla elde edilmesini önlemeye yönelik nükleer unsurların kullanımı, taşınması yahut depolanması sırasında alınması gereken fizikî korunma tedbirlerinin temelleri düzenleyen ‘Nükleer Hususların Fizikî Korunması Sözleşmesi’ kararları uyarınca alınması gereken önlemlere yönelik de düzenleme öngörüldü. ‘Nükleer Terörizmin Önlenmesine Ait Memleketler arası Sözleşmesi’ kararlarınca de düzenleme yapılırken; yasadışı biçimde taammüden mevte yahut bedende önemli yaralanmaya sebep olma, mülkte ya da etrafta maddi hasara yol açma niyetiyle radyoaktif unsura sahip olma, radyoaktif aygıt imal etme ve bu türlü bir aygıta sahip olma hata olarak tanımlandı. Kanunda ayrıyeten halkı, çalışanları, çevreyi ve gelecek jenerasyonları iyonlaştırıcı radyasyonun muhtemel ziyanlı tesirlerinden muhafazayı sağlamak için idari yaptırımlar öngörüldü.
Nükleer düzenleyici kuruma, misyonlarını yerine getirirken gereksinim duyacağı her türlü tahlil, danışmanlık, nezaret, inceleme, araştırma, muayene, test, denetim, eğitim ve sertifikalandırma üzere teknik dayanak hizmetlerini sağlamak üzere, özel hukuk kararları tabi anonim şirket niteliğinde bir şirket kurulması yer aldı.
