Liderler, Rusya’ya bağımlılığın azaltılması ve son devirde yükselen güç fiyatları sonucunda vatandaşa yansıyan yüksek faturalar konusunu görüşüyor. AB Kurulu Lideri Charles Michel, toplantılar sürerken Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, önderlerin ayrıyeten Stratejik Pusula’yı kabul ettiğini bildirdi.
Act, invest, partner and secure.
We endorsed the Strategic Compass which will be our guide for a stronger defence policy and bolster our European defence capabilities.
Thanks to @JosepBorrellF for leading the process and making it a success.
— Charles Michel (@eucopresident) March 25, 2022
Sözkonusu doküman, AB’nin 2030 prestijiyle güvenlik ve savunma siyasetini güçlendirme gayesini ortaya koyuyor.
Ukrayna’daki savaş üzere yakın coğrafyasında meydana gelen krizlere süratli karşılık vermeyi amaçlayan AB, doküman ile faaliyet gösterdiği stratejik ortamın ve Birliğin karşı karşıya olduğu tehditler ile zorlukların ortak bir değerlendirmesini yaparak daha güçlü ve yetenekli bir “güvenlik sağlayıcısı” olmayı hedefliyor.
‘Hızlı intikal kuvvet’ dikkat çekti
Belgede en çok dikkati çeken öge olarak “hızlı intikal kuvveti” öne çıkıyor. Sözkonusu kuvvetin 5 bin şahsa kadar çıkabilmesi, kara, hava ve deniz ünitelerinden oluşması ve nizamlı tatbikatlar yapması hedefleniyor.
30 gün içinde tam donanımlı 200 Ortak Güvenlik ve Savunma Siyaseti uzmanını görevlendirmeye hazır olmak, askeri hareketliliği geliştirmek, süratli ve daha esnek bir karar alma sürecini teşvik ederek ve daha fazla mali dayanışma sağlayarak AB’nin sivil ve askeri Ortak Savunma ve Güvenlik Siyaseti misyonlarını ve operasyonlarını güçlendirmek, ortakları desteklemek için Avrupa Barış Gücü’nden tam yararlanmak üzere ögeleri de içeriyor.
AB önderleri tepenin birinci gününde sadece Ukrayna konusunu ele aldı. Ukrayna Başbakanı Vladimir Zelenski de oturuma görüntü konferans prosedürüyle bağlandı. Oturumların bir kısmına ABD Lideri Joe Biden da katılırken önderler geç saatlerde kabul ettikleri bildiride Rusya’ya savaş kabahatlerini derhal durdurma daveti yaptı ve Ukrayna’nın Birlik üyeliğine dayanağını yineledi.
Ankara’yı kızdırmıştı
AB’nin “ortak stratejik vizyonunu” temsil ettiği belirtilen dokümanda, karşı karşıya bulunulan krizler ve tehditler ile bunlara karşı koyabilmek için gelecek 5-10 yıllık periyotta atılması hedeflenen adımlar sıralanıyor.
47 sayfalık Stratejik Pusula evrakında Türkiye’ye, “Karşı Karşıya Bulunduğumuz Dünya” başlığını taşıyan birinci kısımda, “Stratejik Çevremiz” alt başlığı altında değiniliyor.
“Günümüzde AB, istikrarsızlık ile ihtilaflarla çevrili ve hudutlarında bir savaş ile yüz yüze bulunuyor” sözlerine yer verilen bu kısımda, Türkiye’nin de bulunduğu AB’yi çevreleyen bölgelerdeki riskler ve tehditler sıralanıyor.
Türkiye’nin, AB üyesi ülkelerin egemenlik haklarını ihlâl ettiği, bunu yaparken memleketler arası hukuka da muhalif hareket ettiği belirtilirken, Ankara’nın sistemsiz göçü de dış siyasette bir araç kullandığı tabir ediliyor.
