DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan ile eşi Zeynep Babacan, oğulları Emir ile birlikte ramazanın ikinci iftarında Ankara’nın Cet Mahallesi’nde oturan bir ailenin konuğu oldu.
Babacan, iftarın akabinde konuğu olduğu ailenin üyeleriyle ve komşularıyla sohbet etti. Meskenin gündeminde hayat pahalılığı vardı. Alışverişte etiketlere artık yarım kiloluk fiyatların yazıldığını söyleyen aile üyeleri “Bir markette iki kiloluk paket toz şeker 33,80 liraydı. 34 lira olsa, kilosu 17 liraya geliyor. Pazarlarda kilo yazmıyor zati. ’15 lira, iyiymiş’ diyorum. ‘Yok abla, yarım kilosu 15 lira’ diyor” kelamlarıyla hayat pahalılığından şikâyet etti.
Aileye konuk olan bir komşu, Babacan’a “Gıda fiyatlarında bu derece yüksek artış olmamıştı. Mal ve hizmet fiyatları yükselmişti. Mesela otomobil ve traktör fiyatları artmıştı fakat besin fiyatları bu kez acayip oldu” dedi.
‘Kur artışının fiyatlara yansıması 6 ay sürer’
Tüketici enflasyonu ile üretici enflasyonu ortasındaki farka dikkat çeken Babacan şu sözleri kullandı:
“Maliyetler artmış. Üretici fiyatları artmış. Lakin daha bunun hepsi tüketici fiyatlarına yansımamış. Maliyetlerde düşüş olup, üretici fiyatları biraz gerilese bile tamamı tüketici fiyatlarına şimdi aktarılmadığı için en son tüketici fiyatlarını çok etkilemez. Zira maliyet artışının tamamı şimdi tüketiciye yansıtılmadı. Maliyetin daha tüketiciye yansıtılamayan yüzde 50’lik birikmiş kısmı var. Zira talep tıkanıyor. Ortadaki farkı üretici üstlenmek zorunda. Zira satamıyor. Maliyeti anında yansıttığında mal elinde kalır. Stokta olduğu surece, stok eski fiyata satılabiliyor. ‘Eski fiyattan satayım, gidip borcumu ödeyeyim’ diyor. Kur arttıktan sonra onun en son fiyatlara yansıması Türkiye’de 6 ay sürer.”
Kurdaki artışın fiyatlara tesirine değinen Babacan şöyle devam etti:
“Türkiye’de fiyatlar yalnızca petrolün varil fiyatındaki artış kadar artsa sorun yok. 80 liradan 100 liraya mı çıktı? Yüzde 25’tir. Bu yönetilir. Ancak Türkiye’de bir de kur kadar artıyor. Hasebiyle kat kat yansıyor, hayat apansızın çok kıymetlendi. Bu kadar kur artışı diğer bir ülkede yok. Bu kadar kısa müddette parası bu kadar değersizleşen diğer bir ülke yok. Hayat pahalılığının, enflasyonun temel sebebi bu.”
Babacan ayrıyeten Merkez Bankası’nın faiz ve rezerv siyasetini da eleştirdi. Babacan kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bir de rezervleri de erittiler. Merkez Bankası’nın iki değerli enstrümanı vardır. Siyaset faizi ve elindeki rezervlerdir. Rezervi esasen tüketip eksiye düşürdü. Siyaset faizini de tam aksine çevirdi. Merkez Bankası bankalardan daha az faiz alınca piyasa faizi düşmüyor. Siyaset faizi yüzde 19’ken Hazine faizi yüzde 17’ydi. Yüzde 14’e fikir Hazine faizi yüzde 28’e, 29’a çıktı. Tam bilakis sonuç verdi. Zira Hazine’nin faizi enflasyon beklentisine nazaran oluşuyor. Ben birkaç konuşmamda söyledim. Merkez Bankası’na talimat veriyorsun da bir de şu Hazine’ye talimat ver, dedim. Niçin bu kadar yüksek faiz ödüyor? Talimatla çalışmıyor mu? İndirsin bakayım; memur maaşlarını ödeyemez. Tıkanır kalır. Hazine borçlanırken daima ihale açıyor. Tahvil ihalesi.”
‘Döviz rezervlerini satarak savunma kalkanlarını yok ettiler’
Babacan kelamlarını iktidarı “Çok büyük kabahatleri var. Döviz rezervlerini satarak ülkenin bütün savunma kalkanlarını yok ettiler. Damat ‘Kur 10 lira, 15 lira olacaktı diyorlar. Bakın artmadı, düşüyor’ dediği günlerde art kapıdan döviz satmışlar. Yalnızca damat başarılı görünsün diye. Öteki bir şey değil” diye eleştirerek tamamladı.