Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya nazaran; Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı ile iş birliğinde Türkiye’de ailelerin şimdiki durumunu incelemek, hane halkı özellikleri, evlilik, doğurganlık eğilimleri, jenerasyonlar ortası dayanışma, çocuk algısı, aile içi ilgiler, komşuluk ve akrabalık ilgileri, aile fertlerinin bir arada vakit geçirme rutinleri, aile içi karar alma düzenekleri ve iş kısmı üzere aile hayatına ait bilgiler edinmeyi amaçlayan ve Resmi İstatistik Programı kapsamında 5 yılda bir gerçekleştirilen Türkiye Aile Yapısı Araştırması, amaç kitle ve içerik açısından Türkiye’de aile yapısına ait gerçekleştirilen en kapsamlı toplumsal araştırma olarak kabul ediliyor.
İlki 2006 yılında yapıldı
Türkiye’de aile yapısını incelemek üzere birinci olarak 2006 yılında yapılan Türkiye Aile Yapısı Araştırması, 2011 ve 2016 yıllarında da tekrarlandı. 2006 yılında 12 bin 208 hanede 48 bin ferde ait demografik bilgi alındı ve 18 yaş üstü yaklaşık 25 bin bireyle görüşüldü. Araştırma raporu Türkçe, İngilizce, Arapça olarak hazırlandı ve kamuoyu ile paylaşıldı. 2011 yılında, 12 bin hanede 44 bin ferde ait demografik bilgi alındı, 18 yaş üstü 23 bin şahısla görüşüldü. 2016 araştırmasında ise Türkiye genelinde 17 bin haneye gidildi. Bu hanelerde yaşayan 15 yaş ve üstü 35 bin 400 bireyle görüşüldü ve rapor kamuoyu ile paylaşıldı.
81 vilayette 19 bin 430 hane ile görüşüldü
2021 yılında 4’üncüsü gerçekleştirilen araştırma kapsamında 81 vilayette 19 bin 430 hane ziyaret edildi ve bu hanelerde yaşayan 15 yaş ve üzeri 42 bin 46 kişi ile görüşüldü. Bu şahısların evlenme/boşanma ve çocuk algısı, aile içi alakaları, komşuluk ve akrabalık bağları, aileyle birlikte yapılan faaliyetler, aile içi karar alma ve iş kısmı üzere bahislerde kıymetlendirme ve algıları derlendi. 2021 ön bulguları ve 2016 yılı sonuçları karşılaştırılmalı olarak bakıldığında, 2021’de birinci evliliklerin yüzde 36,9’u 20-24 yaş aralığında gerçekleşti, 2016 araştırma sonuçlarında ise bu oran yüzde 37,5’ti. Buna nazaran, 20-24 yaşında birinci evliliklerini gerçekleştirenlerin oranında azalma görüldü. 2021 araştırmasına katılanlar, erkekler ve bayanlar için uygun görülen birinci evlenme yaş aralığını çoğunlukla 25-29 yaş olarak belirtti. 2016 ile 2021 yılı karşılaştırıldığında bayanlar için uygun görülen birinci evlenme yaşının, 20-24 yaş aralığından 25-29 yaş aralığına çıktığı gözlendi. 2021 sonuçlarına nazaran, en az bir defa boşanmış bireylerin en değerli boşanma nedeni, yüzde 32,2 ile eşin sorumsuz ve ilgisiz davranması oldu.
Yüzde 30,7’si yaşlanınca konutta bakım hizmeti istiyor
2021 araştırmasına katılan şahısların kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarındaki tercihleri incelendiğinde şahısların yüzde 30,7’si konutta bakım hizmeti almak isteyeceğini tabir ederken; 2016 yılında bu hizmeti almak isteyeceğini belirtenlerin oranı ise yüzde 29,4’tü. 2016 ve 2021 sonuçları karşılaştırıldığında meskende bakım hizmeti alma tercihinde artış olduğu belirlendi. Öte yandan, 2021 yılı çalışmasına katılanlardan bayanın çalışma hayatına ve toplumsal hayata katkı sağlamasının bedelli olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 82,6 oldu. Ön raporu tamamlanan Türkiye Aile Yapısı Araştırmasının ayrıntılı sonuç raporu bu yıl içerisinde hazırlanıp kamuoyu ile paylaşılacak.
