Çatalca Çanakça Mahallesi’ndeki tarlada, 2008 yılında define arayan bir küme, mezar taşlarını fark etti. Defineciler alanın bir şehit mezarlığı olduğunu düşünerek durumu mahalle muhtarına bildirdi. Kestanelik muhtarı Mehmet Çakır alana giderek incelemelerde bulundu. Alanda kimi kabirlere ve kabir taşlarına rastlandı.
Dedelerinin mezarı çıktı
Muhtar Çakır, şehit olduğu düşünülen bir mezar taşının yazılarını bir uzman yardımıyla okuttu. Mezarın, Lermioğulları sülalesinden Hasan oğlu Derviş’e ilişkin olduğunu ortaya çıktı. Araştırmalar sonucunda aile üyelerinin Trabzon Maçka ve İstanbul’da yaşadığı öğrenildi. Lermioğlu ailesinin argümanına nazaran dedeleri Hasan oğlu Derviş, Birinci Balkan Savaşı’nda şehit olmuştu ve aile yıllardır kayıp olan mezarı arıyordu. Aile bireyleri Çatalca’daki büyük dedelerinin kayıp mezarına gitti. Muhtar tarafından alan temizlenerek çitle çevrildi. Bayrak dikildi. Mezarlık, “Kestanelik Asımpaşa Şehitliği” ismiyle anılmaya başlandı.
Duvar örüldü istikamet tabelaları konuldu
Mezarlık alanı 2014 tarihinde Çatalca Kaymakamlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin dayanaklarıyla duvarla çevrildi. Etraf düzenlemesi yapılarak kapıya “1912 Balkan Savaşları Kestanelik Asımpaşa Şehitliği” yazılı mermer tabela yerleştirildi.
Eski bir mezar taşı bulunması sonrasında İlçe Kaymakamlığı tarafından “Kestanelik Asımpaşa Şehitliği” ismi altında mezarlık inşa edilmesiyle ilgili tarla sahibi N.K., 2016 yılında “Taşınmaza müdahalenin men’i, haksız işgal tazminatı ve haksız inşaatın yıkımı” talebiyle dava açtı. Davanın sonuçlanmasının akabinde mezarlık etrafındaki duvarlar, taraf, kapı ve mermer yazılar kepçeyle yıkıldı.
‘Bu şehitler neden öldü?’
Mahallede 25 yıldır muhtarlık yapan Mehmet Çakır yıkıma reaksiyon gösterdi. Durumdan büyük hüzün duyduğunu lisana getiren Çakır, “Burada 34 tane şehidimiz var. 2 sinin ismi belirli oburlarının belirli değil. Burası daha sonra birisine satılmış. Alan kişi burada benim yerimi işgal ettiler diye dava açıyor. Genelkurmay’a soruyorlar. ‘Burada şehitlik var mı’ diye, ‘Bize ilişkin şehitlik yok’ yanıtı geliyor. Burayı adama temizleyip verin deniyor. Mahkeme kararıyla dün burasını yıktılar” dedi.
‘Haber bizi çok üzdü’
Mezarlıkta dedesinin mezarı bulunan Selim Lermioğlu ise, “1912 yılı Balkan Savaşları’nda dedem şehit düşüyor. Arkadaşları tarafından künyesi bir taşa yazılarak şehit düştüğü yerde defnediliyor. 102 yıl sonra defineciler hafriyat yaparken bu taşı buluyorlar ve köy muhtarı Mehmet Çakır’a haber veriyorlar. Köy muhtarı da gelip burayı inceliyor ve tel örgü ile çevirip Türk Bayrağı asıyor. Muhtarın haber verdiği yetkililer, Çatalca Kaymakamlığı, İBB Mezarlıklar Daire Başkanlığı ile birlikte burasının düzenlemesini yaparak 17 Kasım 2014 yılında devlet merasimi ile ‘Şehitlik’ olarak açılışını yapıyorlar. Artık almış olduğumuz bir haber bizi çok üzdü. Bu şehitliğin bulunduğu arazi bir vatandaşın tapulu toprağının içinde yer alıyormuş. Bundan ötürü mahkemeden şehitliğin yıkılması kararı çıkartıldığını ve buranın etraf duvarlarının yıkıldığını öğrendik.. Yetkililerden buranın tekrar istimlak edilip, şehitlik olarak ilan edilmesini talep ediyoruz” halinde konuştu.
Çatalca kaymakamlığı açıklama yaptı
Yıkımın akabinde Çatalca Kaymakamlığı bahse ait açıklama yaptı. Davaya ait bilgilerin paylaşıldığı açıklamada, “Milli Savunma Bakanlığı Arşiv Müdürlüğü’ne yazılan Mahkeme müzekkeresine verilen karşılıkta Hasan oğlu Derviş’in 18/08/1331 tarihinde Tifus hastalığından öldüğünün tespit edildiği bildirilmiştir. Tekrar Mahallî Mahkeme tarafından İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü’ne yazılan müzekkere yanıtında; Çatalca ilçesi 4224 nolu parselde Kestanelik Asımpaşa Tabyası Şehitliği isminde mezarlık olduğunu, buranın kim tarafından yapıldığına dair ellerinde doküman bulunmadığını, kamulaştırma yapıldığına dair doküman olmadığını, anılan mezarlıkta ismi geçen Derviş Bin Hasan yazılı şahsa ilişkin öbür bir mezar yerinin olup olmadığının tespit edilemediği bildirilmiştir” denildi.
‘Şehitlik olduğuna dair evrakta hiçbir kanıt bulunmadı’
Açıklamanın devamında Ulusal Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı’na ilişkin mahkemece yazılan müzekkere karşılıkları ortasında mevcut 182 şehitlik ortasında bu türlü bir şehitliğin bulunmadığı belirtilerek, “Yine Mahkemece yapılan kapsamlı araştırmalar doğrultusunda Kültür Turizm Bakanlığı 1 numaralı Muhafaza Kurumuna yazılan müzekkere yanıtında ise; dava konusu 4224 numaralı parsel üzerinde yapılan şehitlik alanına ait iletilen dokümanlarda alanın şehitlik olduğuna ait yeteri kadar bilgi ve evraka rastlanılmadığından 2863 Sayılı Yasa kapsamında korunması gereken kültür varlığı olarak tescil talebinin uygun olmadığı, Mahkemeye bildirilmiştir. Münasebetiyle Mahkeme tarafından toplanan kanıtlar ve belge kapsamı doğrultusunda; N.K.’ye ilişkin bahse husus taşınmazın nitekim şehitlik olduğuna dair belgede hiçbir kanıtın bulunmadığı, yalnızca bir tane taş ile bir alanın şehitlik ilan edilemeyeceği ve etrafının duvarlarla çevrilemeyeceği, bu durumun mülkiyet hakkına açıkça müdahale olduğu, dava konusu taşınmaza yönelik rastgele bir kamulaştırma kararı da alınmadığı ve kamulaştırılmasına da karar verilmediği, Çatalca İlçe Kaymakamlığı tarafından şehitlik olduğu gerekçesiyle İBB kanalı ile davacının taşınmazına yapılan müdahalenin haksız olduğu, davacının yıkım talebinin haklı olduğundan bahisle davanın kabulü ile N. K.’ye ilişkin taşınmaz içerisinde Şehitlik olarak kullanılan alan olarak gösterilen 429,21 m2’lik kısmına müdahalesinin men’ine, karar katılaştığında taşınmaz üzerinde bulunan duvar, parapet ve kapının kal’ine (yıkımına) karar verilmiştir” tabirlerine yer verildi.
