AP Türkiye raportörü Nacho Sanchez Amor ve AB-Türkiye Parlamento Delegasyonu Lideri Sergey Lagodinsky’ın ortak açıklamasında “Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) kararlarına açıkça bir saygısızlıktır ve Avrupa Kurulu’nda görülen ihlal prosedürleri bakımından kesinlikle sonuçları olacaktır. Bu karar mevcut sistemin otoriter karakterini tekrar teyit etmektedir ve hukukun üstünlüğü ve temel haklar alanında gerçek ıslahatlar yapma konusundaki isteksizliği açıkça göstermektedir” denildi.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, Seyahat Parkı davasında dün kararını açıkladı. Oyçokluğuyla alınan karara nazaran Osman Kavala‘ya “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’ni ortadan kaldırmaya teşebbüs” cürmünden ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezası verildi. Kavala, siyasal ve askeri casusluk kabahatinden ise beraat etti. Ayşe Mücella Yapıcı, Tayfun Kahraman, Mine Özerden, Çiğdem Mater Utku, Yiğit Ali Ekmekçi, Ali Hakan Altınay ve Şerafettin Can Atalay‘ın “Türkiye Cumhuriyeti’ni ortadan kaldırmaya teşebbüs cürmüne yardım” kabahatinden 18’er yıl mahpusla cezalandırılmalarına Batılı devletlerin dışişleri bakanlıkları, kurum ve kuruluşları reaksiyon gösterdi.
‘Hükümeti Türk vatandaşlarının haklarına hürmet duymaya çağırıyoruz’
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılama açıklamada karara ait şöyle denildi:
“ABD, bugün mahkemenin Osman Kavala’ya mahkûmiyet kararı vermesinden ötürü son derece huzursuz ve üzgündür. Haksız mahkumiyeti insan haklarına, temel özgürlüklere hürmet ve hukukun üstünlüğü ile bağdaşmamaktadır. Türkiye’yi bir kez daha Osman Kavala’nın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları uyarınca hür bırakmaya ve keyfi olarak hapsedilenleri özgür bırakmaya çağırıyoruz.
Türkiye halkı insan hakları ve temel özgürlüklerini ceza korkusu olmadan kullanmayı hak ediyor. Tabir, barışçıl toplanma ve örgütlenme hakkı Türkiye’nin anayasasında ve memleketler arası hukuk yükümlülüklerinde ve AGİT taahhütlerinde yer almaktadır. Hükümeti siyasi gerekçeli kovuşturmalara son vermesi ve Türk vatandaşlarının hak ve özgürlüklerine hürmet duymaya çağırıyoruz.”
Almanya Dışişleri: Derhal hür bırakın
Almanya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya nazaran Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock, Kavala’nın hür bırakılması davetinde bulundu. Baerbock, “Bu karar, Türkiye’nin, Avrupa Kurulu üyesi ve Avrupa Birliği’ne aday ülke olarak kabul ettiği hukuk devleti standartları ve memleketler arası yükümlülükler ile bariz olarak tezat içindedir. Osman Kavala derhal özgür bırakılmalıdır. AİHM, Türkiye’ye bu istikamette bağlayıcı bir taahhütte bulunmuştur” dedi.
‘AİHM kararlarına açıkça saygısızlık’
Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Amor ve AB-Türkiye Parlamento Delegasyonu Lideri Lagodinsky tarafından yapılan ortak açıklamada şunlar tabir edildi:
“İstanbul 13.Ağır Ceza Mahkemesi’nin bu üzücü kararı, AİHM’nin kararlarına açıkça bir saygısızlıktır ve Avrupa Kurulu’nda görülen ihlal prosedürleri bakımından kesinlikle sonuçları olacaktır. Osman Kavala ve ağır mahpus cezası alan Seyahat davasının öteki sanıkları ve aileleriyle tam dayanışma içindeyiz. Bu karar mevcut sistemin otoriter karakterini tekrar teyit etmektedir ve hukukun üstünlüğü ve temel haklar alanında gerçek ıslahatlar yapma konusundaki isteksizliği açıkça göstermektedir. Bu manada, maddelere dayalı bir nizam bağlamında memleketler arası konsensüsten uzaklaşırken, verdiği milletlerarası taahhütlere saygısızlık eden mevcut Türkiye için AB perspektifi yok denecek kadar azdır.”
‘Verilen cezalar en büyük acımasızlık’
Avrupa Kurulu Lider Yardımcısı Josep Borrell Fontelles’in karara ait yaptığı toplumsal medya paylaşımı şöyle:
“Türk Mahkemesi’nin Osman Kavala için müebbet cezası ve öbür sanıklara verilen ağır mahpus cezaları en büyük acımasızlığı göstermektedir. AİHM’nin kararını göz arkası etmektedirler. Temel hak ve özgürlüklere hürmet bugün her zamankinden daha da değerli.”
‘Türkiye’nin tavrı kaygı verici’
AB Dış Bağlantılar Servisi, karara ait kaygı duyduklarını resmi internet sitesinden yaptığı açıklamada şöyle belirtti:
“İhlal sürecinin başlatılması, Avrupa Kurulu Bakanlar Komitesi’nin nadiren kullandığı bir aygıttır ve yıllardır karar giymeden cezaevinde tutulan Kavala’nın davasına ait önemli kaygıları açıkça göstermektedir.
Türk yetkililerin ilgili AİHM kararını uygulamayı reddetmesi üzücüdür. Bu tavır, telaş vermekte ve AB’nin Türk yargısının milletlerarası ve Avrupa standartlarına bağlılığı konusundaki telaşları daha da arttırmaktadır. Ayrıyeten bu, Türkiye’nin Avrupa Kurulu üyesi ve AB aday ülkesi olarak kendi yükümlülüklerine de alışılmamıştır.”
‘Adalet gülünçlüğü’
Uluslararası Af Örgütü Avrupa Yöneticisi Nils Muižnieks‘in açıklamasından öne çıkanlar ise şöyle:
“Bugün, fevkalâde boyutlarda bir adalet gülünçlüğüne şahit olduk. Bu karar, yalnızca Osman Kavala’ya, öteki sanıklara ve ailelerine değil, Türkiye’de ve ötesinde adalete ve insan hakları aktivizmine inanan herkese yıkıcı bir darbe indirmektedir.
Mahkeme kararı mantığa tümüyle karşıttır. Savcılık makamları, hükümeti devirmeye çalışmak hakkındaki temelsiz suçlamaları doğrulayan rastgele bir ispat sağlamakta tekraren başarısız oldular. Bu haksız karar, Seyahat davasının bağımsız sesleri susturma teşebbüsü olduğunu göstermektedir.”