Aysel Yücel’in haberine nazaran; Rusya-Ukrayna savaşından ağır darbe alan otomotiv dalında, üretim, ihracat ve iç pazar satışlarında kayıp artarken, ikinci el araba piyasası ise canlandı. Sıfır kilometre araç piyasasında yaşanan arz sorunu ve fiyat artışlarıyla hareketlenen ikinci el araba pazarında, satışlar nisanda hızlandı. Ramazan Bayramı ve yaz tatiline hazırlanan kiralama şirketlerinin, sıfır araç bulamadığı için ikinci ele yönelmesiyle bilhassa geçen hafta piyasanın hareketlendiğini belirten dal temsilcileri, yatırım hedefli alımların da sürdüğüne dikkat çekti. Artan talep paralelinde ikinci el araba fiyatları, son 10 günde yüzde 2’ye yakın zamlandı.
Garenta ve ikinciyeni.com Genel Müdürü Şafak Savcı, sıfır araba pazarındaki arz sorunu nedeniyle ikinci el arabaya talebin arttığını belirterek, “İkinciyeni.com’daki olarak mart ayında satışlarımız bir evvelki aya nazaran yüzde 30’dan fazla arttı. Nisan ayında da satışların artarak devam etmesini bekliyoruz. Talebin yaz aylarıyla birlikte daha da yükseleceğini öngörüyoruz” dedi.
Otoshops Genel Müdürü Melih Mutlu da ikinci el piyasasındaki hareketliliğe dikkat çekerek, “Sıfır araç arzındaki azalma ve fiyat artışları, ikinci el araçlara olan talebi artırdı. Yılın birinci çeyreğini sakin geçiren ikinci el pazarı, ertelenen taleple birlikte hareketlenmeye başladı” dedi. Doğan Trend Otomotiv Perakende Operasyonları ve Suvmarket Genel Müdür Yardımcısı Uğur Sakarya da hususla ilgili “Sıfır araba satışları mart ayında bir evvelki yıla nazaran yüzde 34 düşerken, ikinci el araba satışlarında toparlanma devam ediyor. Şimdi resmi sayılar açıklanmamış olsa da mart ayında şubat ayına nazaran yaklaşık yüzde 40 fazla ikinci el satışı yapıldığını, geçen yılın ise yaklaşık yüzde 5 altında kaldığını söyleyebilirim. Artan sıfır araba fiyatları yüzünden müşterilerin ikinci ele yönelmesi ve bunun yanında birçok markada sıfır araç üretim ve tedarik problemlerinin devam etmesi ikinci el pazarının daha süratli toparlanmasını sağladı. Mart ayında ikinci el satışlarda başlayan hareketlilik nisan ayında artarak devam ediyor. Bu hareketlilik fiyatları da üst çekiyor. Fiyatlar son 10 günde yaklaşık yüzde iki arttı. Sıfır araçlardaki fiyat artışları burada etkili” açıklamasını yaptı.
‘Kiralama şirketleri bulduğu aracı alıyor’
Gülan Otomotiv İdare Heyeti Lideri Alp Gülan, ikinci el araba piyasasında kiralama şirketlerinden gelen talebe dikkat çekerek, “Sıfır araç tedarikinde yaşanan dertler, ikinci el piyasasında satışları artırdı. Bilhassa 400-450 bin TL fiyat aralığındaki ikinci el arabalarda artış var. Öte yandan, bayram tatili öncesi bilhassa araç kiralama şirketlerinden ağır bir talep var. Sıfır kilometre araç bulamayan kiralama şirketleri, bilhassa 1-2 yaşındaki ikinci el araçlara yöneldi. Kiralama şirketleri bayram tatilinden umutlu. Zira pandemi nedeniyle ertelenmiş bir tatil talebi var. Kiralama şirketleri sıfırda da ne bulsa alıyor” diye konuştu.
Otomobil yatırım cazibesini koruyor
Sektör temsilcileri, ikinci el araç piyasasında kiralama şirketlerinin alımlarının yanı sıra ferdi tarafta da hareketlilik olduğunu belirtiyor. Lakin tüketici tarafında enflasyonist baskı nedeniyle gereksinimden çok yatırım emelli satın alma eğilimi daha fazla. Yetkililer, döviz kurundan bağımsız artan hammadde ve lojistik fiyatlarının araç fiyatlarını üst çektiğini hatırlatarak, “Tüketiciler araç fiyatlarının daima arttığını görüyor. Sıfırdaki fiyat artışlarına paralel ikinci el fiyatları da yükseliyor. Beşerler bu nedenle arabaya yatırım yapmaya devam ediyor” diyor.
Arz sorunu, dalın önündeki en büyük risk
Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte sıfır kilometre araç üretiminde global çapta yaşanan badirelerin büyümesi, olumlu tesirlerinin yanı sıra ikinci el pazarına giren araba arzının azalmasına neden oluyor. Dal temsilcileri, ikinci el pazarının yaz aylarında daha da hareketlenmesini beklerken, arzın talebin gerisinde kalmasını ise bölümün önündeki en büyük risklerden biri olarak görüyor.
KDV düzenlemesinde başlar hala karışık
İkinci el pazarında nisan ayında yaşanan kıymetli gelişmelerden biri de yeni KDV düzenlemesi olmuştu. 1 Nisan’da yürürlüğe giren düzenlemeye nazaran; ikinci el araç ticareti yapan şirketler için yüzde 1 olan KDV oranını yüzde 18’e çıkarıldı. Birçok dal temsilcisi, düzenlemenin kurumsal şirketlere olumsuz yansıyacağı, ayrıyeten piyasada kayıt dışılığı artıracağı görüşünde birleşti. Kimileri da hükümetten geri adım atması talebinde bulundu. Öte yandan, uygulamaya dair kimi belirsizlikler olduğunu belirten yetkililer, bir bildiriye gereksinim olduğunu vurguladı. Lakin beklentilerin bilakis yeni KDV düzenlemesine yönelik bir bildiri yayınlanmadı. Otomobilim.com Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı Dr. Naim Çetintürk, kelam konusu vergi artışının, kurumların elde ettiği kârı direkt etkilediğinden, ikinci el fiyatlarına yüzde 1 ila yüzde 3 ortasında artış olarak yansıyacağı görüşünde. Çetintürk, “Bununla birlikte konsinye satış dediğimiz aracı galerinin üzerine almadan, vitrine koyarak aracılık ettiği ve kurul aldığı modelin daha yaygınlaşacağını düşünüyorum. Elbette bu gelişmelere ek olarak kurumsal olmayan lakin ikinci el ticareti yapan şirketlerde de kayıt dışı süreçlerin artma mümkünlüğünün yüksek olduğunu belirtmek gerek. Kayıt dışı süreç dolandırıcılığın da önünün açılması demek. Hem alıcıların hem satıcıların bu açıdan önümüzdeki süreçte daha dikkatli olması gerekiyor” açıklamasını yaptı. Kimi kesim temsilcileri ise, yeni KDV uygulamasının satışlara ve fiyatlara tesirinin sonlu olacağı, yalnızca galerilerin ferdi müşteriden alacağı araçlarda kârlılıklarının azalacağını öngörüyor.
Satışların geçen yılın üzerinde olması bekleniyor
İkinci el araba satışları 2021’de yüzde 7,1 daralarak 6 milyon 15 bin adet düzeyinde gerçekleşmişti. Pazarda satışların bu yıl geçen yılın en az yüzde 4 üzerine çıkması bekleniyor.
Ocaktan bu yana yapılan artırım yüzde 10’a ulaştı
İkinci el otomotiv pazarında artan talep paralelinde fiyatlar da yükselmeye devam ediyor. Kesimde son iki haftada yaşanan hareketliliğin fiyatlara yansıdığını söz eden ikinci el bilgi tahlil ve fiyatlandırma şirketi Cardata’nın CEO’su Hüsamettin Yalçın, “İkinci el araba fiyatları 25 Mart-8 Nisan ortasında yüzde 1.5 ila yüzde 2 ortasında arttı” diye konuştu. Son yapılan artırımlarla birlikte ocak ayından bu yana ikinci el arabaya yapılan artırım oranı yaklaşık yüzde 10 oldu.
Araç kiralamada ‘erken rezervasyon’ uyarısı
Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği (TOKKDER) Lideri İnan Ekici, otomotiv üretiminde yaşanan düşünceler nedeniyle araç kiralama şirketlerinin filolarına istenilen sayıda araç ekleyemediğini lisana getirdi. Ekici, tüketicilere erken rezervasyon yapmaları tavsiyesinde bulunarak, “Araç filoları arzda yaşanan sorunlar nedeniyle elbette istenilen sayıya ulaşamayacak. Üretimde yaşanan bu darboğazlar, tatillerde ve yaz aylarında kiralamada erken rezervasyonu daha değerli hale getirdi. Son dakika gereksinimlerde yahut planlamada müşteriler istediği model ve sınıftaki araca ulaşmakta badire yaşayabilir. Bu nedenle tüketicilerde yüksek dönem ve hafta sonları için bilhassa tatil bölgelerinde erken planlama yapmalarını öneriyorum” açıklamasını yaptı.
