T24 müellifi Tolga Şardan, Suudi Arabistanlı gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesiyle ilgili yargılamanın Suudi Arabistan’a devredilmesine dair bir yazı kaleme aldı.
Şardan , “Kaşıkçı evrakı ‘uluslararası nezaket’ gerekçesiyle S. Arabistan’a devredilmiş, cinayet ’40 mg. doz’la işlenmiş!” başlıklı yazısının başında, “Kaşıkçı’nın, İstanbul’daki Suudi Arabistan Başkonsolosluğu’nda öldürüldüğü argümanıyla başlatılan yargılamanın durdurulup, evrakın devredilmesinde Suudi Arabistan makamları Türkiye’yi nasıl ikna etmişti? Gelişmeyle ilgili siyasette yaşanan tartışmalar bir yana bu sorunun cevabını bulmak hedefiyle kısa bir araştırma yaptım. Araştırma sonucunda Riyad idaresinin Ankara’ya gönderdiği yazıya ulaştım” tabirlerini kullandı.
Yasal münasebet: Memleketler arası nezaket
Bahsettiği yazının aslının İngilizce olduğunu, Suudi Arabistan Krallığı Başsavcılığı yazısının çevirisinin 12 sayfa tuttuğunu ve yazının, gayriresmî biçimde çeviri edilip Dışişleri Bakanlığı tarafından İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderildiğini tabir eden Şardan, “Başsavcı Suud Bin Abdullah El – Muceb’in imzasını taşıyan 13 Mart 2022 tarihli yazıda, gerek evrakın devranı, gerekse Kaşıkçı’nın nasıl öldürüldüğüne yönelik kıymetli bilgiler var” dedi.
Şardan yazının içeriğine dair şunları kaleme aldı:
” ‘Adli Yardım Talebine Yanıt Yazısı’ başlığını taşıyan yazıda isimli yardımı talep eden taraf olarak İstanbul 11. Ağır Ceza Mahkemesi yani Türkiye gözüküyor. Bu durum ‘Dosyanın devredilmesi teklifi Türkiye’den mi yapıldı?’ sorusunu doğuruyor, kuşkusuz.
Ancak Türkiye’nin talepleri konusunda bir açıklık yok. Çünkü tıpkı evrakta Türkiye’nin 2020’de iki sefer daha isimli yardım talebinin olduğu aktarılıyor. İsimli yardımın doküman bilgi paylaşımı için mi yoksa belgenin periyodu için mi yapıldığı konusunda açık bir tabir kullanılmıyor.
Gelen dokümanda ise Suudi Arabistan makamları açıkça 11 bireyle ilgili yargılama sürecinin tamamlandığını, Türkiye’de ayrıyeten yargılanmalarının, ‘Bir kişinin tıpkı cürümden iki kez yargılanmasının mümkün olmaması’ yasal unsuruna nazaran mümkün olmadığını belirtiyor. Suudi makamları, bu nedenle Türkiye’de yargılanan 26 kişinin isminin kırmızı bülten listelerinden çıkartılmasını talep ediyor. Suudi makamların talebi bundan ibaret. Fakat yazının devamında, Suudi Arabistan, şunu da ekliyor:
‘Davanın evresi durumunda dava ve davadaki argümanlar pahalandırılacak ve sonucunda Türk isimli makamlarına bilgi verilecektir’
Burada da zaman ihtimalinin hangi kademeden itibaren konuşulduğu konusunda bir açıklık bulunmuyor.
Aynı yazıda, isimli yardımlaşmanın yasal temeline de yer verildiğini görmek mümkün. Yazıya nazaran, belgenin periyot sürecin yasal temelinin ‘uluslararası nezaket ilkesi’ olarak açıklanması dikkat çekici!
Devir kararından sonra, hem belgenin tarafı olan Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz, hem de muhalefetten kimi isimler, sürecin yasaya karşıt olduğunu öne sürmüştü. Kararda imzası bulunan Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise maddelere uygun davranıldığını açıklamıştı.
Kaldı ki, iki ülke ortasında isimli yardımlaşma muahedesi yok. Ayrıyeten Suudi Arabistan yeniden isimli yardımlaşma konusunda rastgele bir milletlerarası mutabakata taraf değil.
Bu kapsamda bölüm sürecinin ‘uluslararası nezaket prensibi’ne dayandırılmasının yasal karşılığı süreci tartışmaya açık hale getiriyor”
15 bireye ne olacak?
Şardan, Türkiye’de 26 kişi yargılanırken, Suudi Arabistan’da 11 kişi hakkında isimli yargılama yapıldığını aktararak Suudi Arabistan Başsavcılığı’nın, Türkiye’de ismi geçen başka 11 kuşkulu hakkında kanıt yetersizliğinden isimli süreç yapılamadığını tabir ettiğini belirtti.
Türkiye’nin haklarında dava açılan Suudi Arabistanlı 26 kuşkulu hakkındaki Interpol’ün kırmızı bültenlerinin kaldırılması kararı aldığını ve bu mevzudaki talebin Suudi Arabistan’dan geldiğinin birebir yazıdan anlaşıldığını söyleyen Şardan, “Ancak Suudi makamları Türkiye’de haklarında dava açılan başka 15 isimle ilgili bir suçlamada bulunmadı ve yargılama yapmadı. Türkiye’nin belgeyi devretmesi, bu şahısların de Suudi hukuku temel alındığında, aklanmaları sonucunu doğuracak” dedi.
Kaşıkçı’yı öldüren doz
Tolga Şardan, yazısının son kısmında Gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın vefatına dair Riyad Ceza Mahkemesi Birinci Ceza Dairesi’nin gerekçeli kararında yer alan ayrıntıları aktardı.
Şardan, “Söz konusu kararda lokal duruşmada yaşananlara yer verilirken, ’40 mg.lık dozun kurban Cemal Kaşıkçı’nın vefatına neden olduğunu’ anlatan isimli tıp raporu açıklandı. Lakin, Kaşıkçı’ya verilen dozun niteliğiyle ilgili bilgi yazıda yar almadı” dedi.
Şardan’ın yazısında yer alan ayrıntılar şöyle:
” * Yargılanan sanıklardan Maher Abdülaziz M. Mutreb, Turki Mushaffaf M. Alshehri, Salah Mohammed A. Tubaigy, Waled Abdullah M. Alshehri ve Faad Shabib A. Albalawi’nin Cemal Kaşıkçı’yı taammüden öldürücü ve saldırgan bir husus enjekte ederek öldürmeyi planladıkları,
* Sanıklar Mansour bin Othman M. Abahussain, Mustafa Mohammed M. Almadani, Saif Saad Q. Alqahtani, Mohammed Saad H. Alzahrani, Muflih Shaya M. Almusleh ve Ahmed Bin Mahammed El Asıri’nin Kaşıkçı’yı öldürmeyi planlamadıkları,
* Özel hak davacılarının, davalılara karşı özel hak argümanlarından “Allah isteği için” vazgeçtikleri,
* Sanıklar, Maher Abdülaziz M. Mutreb (Albay / Veliaht Prens’in istihbaratçısı): Bir kişiyi hukuka muhalif olarak öldürme ve meyyitin bedenini parçalayarak kutsallığını ihlal etme buyruğunu vermek, cinayet ve faillerini gizlemedeki suçluluğu,
*Salah Mohammed A. Tubaigy (Albay / Suudi Bilimsel İsimli Tıp Kurulu Başkanı): Öldürmek gayesiyle kurbana ölümcül bir husus enjekte etmek ve cesedini modüllere ayırarak meyyitin kutsallığını ihlal etmek, cürmü ve kabahat ortaklarını örtbas etmek ve ticareti kısıtlı ruhsatsız tıbbi gereç kullanma ve güvenlik yetkililerini yanıltmaktan suçluluğu,
Turki Mushaffaf M. Alshehri: Kurbanın elini bağlamak bedenini parçalama aksiyonuna katılmak, cinayeti ve faillerini örtbas etmekten suçluluğu,
Waled Abdullah M. Alshehri: Kurbanın elini bağlamak bedenini parçalama aksiyonuna katılmak, cinayeti ve faillerini örtbas etmekten suçluluğu,
Faad Shabib A. Albalawi: Kurbanın elini bağlamak bedenini parçalama aksiyonuna katılmak, cinayeti ve faillerini örtbas etmekten suçluluğu,
Mansour bin Othman M. Abahussain: Kurbanı zorla getirmek için takım oluşturmak, kabahati ve faillerini örtbas etmek, kendisine verilen buyrukları ihlal etmek, cürmü ve izlerini gizlemesini emretmek olayla ilgili palavra rapor sunmak, cep telefonlarının imha edilmesini sağlamak, mağdurun kılığına girmekle yönlendirme yapması, kameralara ziyan vermek ve kullanılan aletlerin imha edilmesi talimatını vermekten suçluluğu tespit edildi.
Mustafa Mohammed M. Almadani: Cinayeti ve faillerini örtbas etmek, kurbanın kılığına girmek, kurbanın eşyalarını ve cep telefonunu imha etmekten suçluluğu,
Saif Saad Q. Alqahtani: Cinayeti ve faillerini örtbas etmek, sanık Mustafa Mohammed M. Almadani’nin yardımıyla kurban kılığına girerek cürmü ve izlerini gizleme ve eşyalarından kurtulmaktan suçluluğu tespit edildi.
Yazıda; Maher Abdülaziz M. Mutreb, Turki Mushaffaf M. Alshehri, Salah Mohammed A. Tubaigy, Waled Abdullah M. Alshehri ve Faad Shabib A. Albalawi hakkında verilen vefat cezaları 20’şer yıl mahpus cezasına çevrildiği aktarıldı.
Ayrıca, Mansour bin Othman M. Abahussain 10 yıl mahpus, Mustafa Mohammed M. Almadani ve Saif Saad Q. Alqahtani 7 yıl mahpus cezasına çarptırıldı”
Yazısının sonunda, “Türkiye’de son periyotta işlenen değerli bir cinayetin evrakını özetlemeye çalıştım” diyen Şardan, “Türkiye, bu türlü bir belgeyi ‘uluslararası nezaket unsuru’nun münasebet gösterildiği süreçte Suudi Arabistan’a devretmeyi tercih etti” tabirlerini kullandı.
Şardan’ın yazısının tamamını okumak için ız.
