Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, besin fiyatları düşsün diye KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1’e çekildiği ay enflasyonunun bu eserlerde azalmak bir yana daha da arttığının anlaşıldığı gün vazifeden alındı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) dün Şubat ayı enflasyonunu açıkladı. Ve besinin Şubat’ta fiyatı en çok artan eser kümesi olduğu anlaşıldı.
Düşünün, bu tablo besinde KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1’e çekildiği aya ilişkin. Bir de KDV indirilmese ne olacaktı sanki?
Geçen ay fiyatı en çok artan eserler şöyleydi:
AYLIK ARTIŞ ORANLARI
Karnabahar % 88,51
Kabak % 79,11
Domates % 53,51
Maydanoz % 53,06
Kıvırcık % 49,01
Dolmalık Biber % 48,90
Salatalık % 41,84
Ispanak % 40,26
Nane % 39,99
Sivri Biber % 38,64
Dün açıklanan bu tablo tarım siyasetlerinde büyük yanlışlar olduğunu bas bas bağırıyordu. Pakdemirli’nin misyondan alınmasının art planını bilmiyorum ancak sezgilerim, besin fiyatlarının bağırmasının Saray’dan işitildiğini söylüyor.
Zira Bekir Pakdemirli, AKP’nin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bahtı açısından en kritik koltukta oturuyordu. Ne demişti eski Başbakan ve Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel? “Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur.” Sıhhat, Dışişleri, İçişleri, Ulusal Savunma bakanlıkları kağıt üzerinde Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan daha kıymetli olabilir lakin iktidardan düştükten sonra ne yarar?
Gıda fiyatları AKP’yi iktidardan düşmenin eşiğine getirmiş durumda. Anketler çok açık: AKP oylarının yüzde 30’a gerilemesinin nedeni Türkiye’nin izlediği maceracı dış siyaset, demokrasi eksikliği filan değil (Keşke o denli olsaydı), mutfaktaki yangın. Boş tencere.
Bekir Pakdemirli besin enflasyonuyla çabada başarılı olamadı. İki sefer iki dört. 2008’de 1 milyon 127 bin olan çiftçi sayısı 2021 yılının eylül ayında 530 bine düştü. Son on yılda çiftçi sayısı yüzde 53 azaldı. Son 5 yıldaki düşüş oranı ise yüzde 26. Pakdemirli “Biz çiftçimizin alın terine, emeğine sahip çıktık ve mutlu ettik” diyerek işin içinden çıktı. Çiftçi mutluysa tarımı neden terk ediyor sorusuna karşılık veremedi.
Çiftçi sayısında düşüşün faturasının tümünü Pakdemirli’ye fatura etmek haksızlık olur, ondan evvel de işler berbata gidiyordu. Fakat mesela geçen yıl, tarımda maliyetlerin patlamasına karşı ne yaptı? Fiyatı yüzde 300-400 artan gübre için çiftçiye kâfi takviye verildi mi? Vaktinde verildi mi? Çiftçi geçen yıl gübre kullanmadı.
2021’de gübre yüzde 300-400, mazot yüzde 200 arttı. Elektriğe yüzde 125 artırım geldi. Maliyetler bu türlü artarken domatesin fiyatının bir ayda yüzde 53, karnabaharın yüzde 88 artmasında şaşıracak bir şey var mı?
Pakdemirli’nin siyaseti, tarımdaki maliyet artışıyla ithalat yoluyla uğraş etmekti. Buğdayın fiyatı mı artıyor? Daya Rusya’dan buğdayı. Ayçiçeğinin fiyatı mı arttı? Daya Rusya’dan ayçiçeğini.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali bu politikayı da bitirdi. Rus limanlarından şu anda hiçbir geminin kalkmasına müsaade verilmiyor. Limanlar açılsa bile buğday başta olmak üzere ziraî emtianın fiyatının patladığını göreceğiz. Buğday fiyatı memleketler arası piyasada yüzde 30 arttı.
Bu şartlarda Hazine ve Maliye Bakanı Nebati’nin 2023 seçiminde enflasyonun tek haneye ineceği kelamı nasıl tutacak?
Gıda fiyatları Pakdemirli’yi götürdü. Görünen o ki, AKP’yi de götürecek.
