CHP başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, partisinin kampı için gittiği Antalya’da Kumluca Belediyesi Fuar Alanı’nda gerçekleşen Kumluca EXPO 2022’ye katıldı. Buradaki konuşmasında, Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Köylü milletin efendisidir’ kelamını hatırlatan Kılıçdaroğlu, “‘Köylü milletin efendisidir’ demekle salt bir ‘efendi’ sözcüğüne vurgu yapılmamıştır. Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet’i kurduğu vakit tarımın ne kadar kıymetli olduğunu, yoksulluğun açlığın nasıl felaketlere yol açtığını münasebetiyle üretimin ne kadar bedelli olduğunu, bilhassa tarımın ne kadar kıymetli olduğunu vurgulamak istemiştir. Çiftçinin yüzü gülüyorsa herkesin yüzü güler.” dedi.
Kılıçdaroğlu’nun satırbaşları şöyle:
Bu hoş tabiatın, bu bereketli iklimin, toprağın besin, eser vermesi, çalışanların alın terinin karşılığını alması hasebiyle kazanması hepimiz için yarardır. Kazanan kişi ülkesi için de kazanır. Kazanan kişi o parayı bir biçimiyle harcayacaktır. Esnaf, endüstrici kazanır. Zincire baktığınızda kişi kazandığı andan itibaren toplumun her kesiti kazanır.
O nedenle ‘Köylü milletin efendisidir’ demekle salt bir ‘efendi’ sözcüğüne vurgu yapılmamıştır. Gazi Mustafa Kemal, Cumhuriyet’i kurduğu vakit tarımın ne kadar kıymetli olduğunu, yoksulluğun açlığın nasıl felaketlere yol açtığını münasebetiyle üretimin ne kadar bedelli olduğunu, bilhassa tarımın ne kadar kıymetli olduğunu vurgulamak istemiştir. Çiftçinin yüzü gülüyorsa herkesin yüzü güler.
Tarım artık stratejik daldır. Pandemi süreci bize gösterdi ki tarımı gelişmemiş bir ülke bir formuyla açlığa mahkum olabilir. Toprağımız var. Güneşimiz, suyumuz, çalışkan insanlarımız var. Neden biz buğdayı, arpayı, mercimeği, pamuğu, canlı hayvanı, eti dışarda getiriyoruz? Neden bir açlık, yoksulluk kriziyle karşı karşıya kalıyoruz? Tahlili var. Sorunu nasıl çözersiniz? Sorunu çözmek istiyorsanız, samimiyseniz sorunu yaşayanı dinleyeceksiniz. Masa başında sorun çözülmez, alana ineceksiniz. Sorunu öğreneceksiniz ki neşter atasınız, çözesiniz. Sorunu çözmek için evvel sorunun ne olduğunu bilmek gerekir.
Elbette sorun var. Artırımları biliyorsunuz. Nasıl aşacağız biz bunları? Tahlilin adresi siyaset kurumudur. Siyaset kurumu akılla, bilgiyle, birikimle çözecek. Sorunu yaşayanı dinleyecek ve çözecek. Artırım yapıldı mı evet. Vatandaşın cebinde parası yoksa nasıl alacak? Sorun bir yumağa dönüşürse tahlili daha zordur. Bunun yolu da planlamadır. Kim hangi eseri dikecek planlamanız lazım. Planlamamız yok. Devletin havza bazlı planlama yapması lazım. Planlama yapınca herkes üretir, kazanır. Biz dışardan mal almayız. Tam bilakis mal almayız, ihracat ederiz. Türkiye’de güya bütün yerler ekiliyor, hiç boş yer kalmadı. Çalışacak insan yok, gidiyoruz Afrika’da arazi kiralıyoruz. Bu ülkede eklemeyecek miyiz? Kazanmayacak mıyız? Maliyet+makul kar eşittir taban fiyat.
Domates üretiyorsunuz, bir gayeye kitleniyorsunuz. Kumluca’nın domatesini dünyada tanıtmak istiyorsunuz. Organik domates üretiyorsunuz bu hususta belediye liderlerimizin yaptığı çalışmalar çok kıymetli. Organik domates dünyanın her tarafında büyük talep görür. İhracat yapıyorsunuz lakin daha çok Rusya ve Ukrayna’ya diyelim. Artık orada savaş çıktı. Malınızı sattınız büyük kısmını gönderdiniz. İhracatçımız alacağını alamadı. Burada iktidarın devreye girmesi lazım. 80 milyon doları vereceksiniz. Bu sorunu çözmek zorundasınız. Şayet bu olmazsa sorun çıkıyor.
Dünya çapında domatesleriniz var lakin evvelden paranızı dolar olarak alıyordunuz artık savaş nedeniyle ‘ruble’ vereceğiz diyorlar. Ruble, ABD Doları karşısında kıymet kaybediyor. Onun bedel kaybetmesi üreticinin malının hakkını alamaması demektir. O vakit yapılması gereken makul bir parite üzerinden siyasal iktidarın devreye girmesidir. Makul bir parite üzerinden. Bunun için Ukrayna ve Rusya ile bağlantıların sürdürülmesi gerekiyor. Bankaların devreye girip çiftçinin hakkının ödenmesi gerekiyor.
Sıkıntılar var biliyorum. Bunlar çözülür mü bilmiyorum. İhracatçı 80 milyon dolarını alamıyorsa çiftçiye bu parayı ödeyemeyecek nerden ödesin? Ziraat Bankası’nın yahut kamu bankalarının devreye girerek üreticiye en az 2 yıl faizsiz kredi açması lazım. Savaş uzun sürerse üçüncü yıl devreye girebilir. Yani kendi çiftçisini, domatesçisini ezdirmemiş olur. Toplumsal devlet dediğin zati budur.
Bize daima derlerdi ki ‘Şu CHP var ya’ diyerek eleştirirler. Hepinizin huzurunda bu sorunun nasıl çözülmesi gerektiğini üç farklı teklif getirerek kamuoyu ile paylaştım. Söylediğim hiçbir şey havadan denilebilir. ‘Paramız yok’ diyebilirler hayır bu bir siyasi tercihtir. Elin oğluna gelince dünyanın parasını veriyorsun, çiftçiye gelince niçin vermiyorsun? Elin oğluna gelince dolar bazında kredi verip bir de vergiye tabi tutmayacağım diyorsun e çiftçi hem üretiyor, hem vergi veriyor hem ülkeye dolar getiriyor daha ne istiyorsun? Kimi destekleyeceksin? Çiftçiyi, üreticiyi. Çiftçi gülüyorsa hepimiz sevineceğiz.
Tarım stratejik bölümdür. Karnınızı üretici, çiftçi doyuracak. Çiftçinin hakkı var. Çiftçinin güç durumda olmasının sebebi Ukrayna-Rusya savaşı mı? Evet. O savaşta her ülke kendi halkını koruyor sen de koruyacaksın. 211 milyar lira bugüne kadar ödenmedi. Hesabını, kitabını yaparsın, toplumsal devlet olarak gereğini yaparsın sorunu da çözersin.
Türkiye’nin çözülemeyecek hiçbir sorunu yoktur. Akılla, bilgiyle, birikimle, istişare ile çözülür.