CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, Ankara’da Şaşmaz Oto Sanayi Sitesi’nde çalışan personellerle iftar sofrasında bir ortaya geldi. Kılıçdaroğlu, emekçilerin sorun ve taleplerini dinledi, tahlil tekliflerini anlattı.
Bir emekçi Kılıçdaroğlu’na, “Sizin işiniz sıkıntı, kolay değil” dedi. Kılıçdaroğlu çalışana, “Önemli olan güç işi başarmak, kolayı herkes yapar. Biz de güç işi inşallah başarırız. Memleketin biraz huzura muhtaçlığı var” dedi.
Kılıçdaroğlu, daha sonra şunları söyledi:
“Tarım kesimi, yani şu besin; stratejik bölüm. Otomobiliniz, buzdolabınız, çamaşır makineniz olmayabilir. Lakin günde üç sefer yemek yemek zorundasınız. Bunu üreten de çiftçi. Besici süt, yoğurt, peynir, çökelek onları üretecek. Öbürü de buğday, mercimek üretecek. Hasebiyle, tarım kesimi dünyanın bütün ülkelerinde desteklenir ve stratejik daldır. Hollanda toprak olarak Konya’dan küçük. Tarım eseri ihracatı 180 milyar doların üstünde. Bizimki 18 milyar dolar.
Devleti devlet yapan bürokrasidir. Validir, kaymakamdır, emniyet müdürüdür, jandarmadır, ordudur, genel kurmaydır, merkez bankası… Devlet budur. Bir hukuksal kişiliktir. Bunların içinde de beşerler var. Fakat insanların liyakatli olması lazım.
Şimdi bana deseniz ki ‘sen üniversiteyi bitirdin, gel şu motoru düzelt’ diye. Anlamam, benim alanıma girmiyor zira. Lakin size de sorsam, ‘bu motoru düzgün yaptın, gel şu ameliyatı da yap.’ Herkes kendi alanında uzmanlaşır. Şunu yapacaksınız, ben tarıma ehemmiyet veriyorum, siz endüstriye kıymet veriyorsunuz, öbürü üniversiteye, öbürü hastaneye… Kendi siyaseti var. Siyasetini evvel halka açıklar. Halk der ki ‘tamam biz bunu beğeniyoruz’, o da gelir, kendi siyasetine nazaran devleti yönetir. Ancak liyakatli takımları tutarak.”
Bir emekçi Kılıçdaroğlu’na “Dolaşın, esnaf ne yapıyor. Bir selam vermek hoş bir şey. Endüstriye çok değer veren yok” dedi. Kılıçdaroğlu ise şu karşılığı verdi:
“Esnafın meselelerini üç aşağı, beş üst iddia ediyoruz. Esnaflardan bir yetkili, bir organ diyor ki, ‘esnafın bu kaygısı var’ diyor. Rapor yazıyor, metin gönderiyor. Bir arkadaşımızı görüyor. Şu kademede biraz zahmetli esnaf.”
Bir öteki emekçinin “Bu düşünceleri nasıl atlatacağız” diye sorması üzerine Kılıçdaroğlu, şöyle konuştu:
‘İktidar değişirse, düşünceler atlatılır’
“İktidar değişirse, ezalar atlatılır. İktidar değişmeden problemler daha da büyür. Niçin iktidarın değişmesi lazım? Onu da söyleyeyim. Devleti yöneten insanların şeffaf olması lazım. Sizden aldığım vergileri nereye harcadığımı benim size söylemem lazım. Söylenmiyorsa, bu iş olmaz.
Devleti yöneten insanların pak olmazı lazım. Akraba, eş dost, ihale falan filan… Buraya girdiğiniz andan itibaren, devleti yönetemezsiniz. Diğerleri sizi yönetir. Onun için devleti yöneten insanların pak olması lazım, ahlaklı olması lazım.
Üç, devleti yöneten insanların liyakatli insanları devlet idaresine getirmesi lazım. Devletin evvel neye gereksinimi var. Düşüneceksin ve geleceğe yönelik planlama yapacaksın. 25, 30, 50 yılı planlayacaksınız. Bu devlet ne yapacak? Hepinizde cep telefonu var. Kimin, yabancıların. Biz yapamıyoruz. O vakit devleti yönetenler şunu düşünecek. ‘Biz katma kıymeti yüksek eseri nasıl üretiriz?’ Değil mi? Yolu ne? Bir tane yolu var, dünyada. Üniversite bilgi üretirse, katma kıymeti yüksek eser üretirsiniz. Üniversite bilgi üretmezse, onlar üretirler, size de satarlar. Üniversitenin bilgi üretmesi için, üniversitede her türlü fikrin tartışılması lazım. Sen kanıya sınırlama getiremezsin, üniversitede.
O açıdan, birden fazla yolu var. Çiftçinin üretmesi lazım, kazanması lazım. Hiç kimsenin ziyan etmeyeceği bir model oluşturmanız lazım. Devlet idaresinde kontrolsüz hiçbir alan yoktur. Her alan denetlenir. Meclis, kanun yapar, Anayasa Mahkemesi denetler. Siz vergi öderseniz, biz harcarız, devlet harcar. Sayıştay denetler. Sayıştay, Meclis ismine bütün bakanlıkları denetler. Para, hakikat yere harcandı mı, harcanmadı mı? Devlette, her alan denetlenir. Düne kadar, 2018’e kadar öyleydi. Sonra değişti. Kontrol kaldırıldı.
Türkiye güçlü bir ülke, her şeyi var Türkiye’nin. Madeni, güneşi, suyu, insanı… Ben niçin buğday ithal ediyorum? Ben niçin mercimek ithal ediyorum. Evvelden, Doğu Anadolu’da hayvancılık çok güzeldi, biz yurt dışına canlı hayvan ihraç ederdik. Artık dışarıdan hem et alıyoruz, hem canlı havyan alıyoruz. Olmaz. Bir yerde bir yanılgı var. Yanılgı sizden değil, idareden kaynaklı.”
İşçilerin orta eleman zahmeti ile ilgili aktardıklarının akabinde Kılıçdaroğlu, şunları söyledi:
“Bütün organize sanayi bölgelerinde, meslek liseleri, teknoloji liseleri açarsınız. Bunlar altı yıl olur, üç yıl okur, üç yıl hem staj yapar hem okur. Primlerini devlet öder. Ustabaşı, işvereni, varsa mühendisi görür. Sonra bunlar, üniversiteye gitmek istiyorsa, izdüşümü olan fakülteye artı puanla sarfiyat. Bunlar da yatılı olursa, öğrenci aileye de yük olmaz. Bu türlü bir fikrimiz var. İnşallah bunu hayata geçireceğiz.”
Bir çalışanın şehirlerarası otobüs fiyatlarının çok yüksek olduğunu söylemesi üzerine Kılıçdaroğlu, “Bu bayramda kaç kişi sarfiyat memlekete sarfiyat bilmiyorum. Hani tahminen bir kişi masraf, evvelden 4-5 kişi gidiyordu. Otobüs firmaları da külfetli. Mazota bu kadar badire geldi. Yedek kesime geldi, ne yapacak adam. Mecburen fiyatlara artırım yapacak. Yoksa o da batacak. Artık müşteri bulamazsa o da batar. Ankara Terminali’nde Yozgat’a gidecek otobüsü. Belirli bir saat tutmak zorunda. O saatte çıkmak zorunda. Yoksa ceza yiyecek. ‘Üç kişi bindi diyor, dördüncü bulamıyorum, lakin buradan da çıkmak zorundayım, yoksa ceza’ diyor. Bu adam nasıl yaşayacak” dedi.
Bir diğer personelin taban fiyatın artmasının artırımlara neden olduğunu söylemesi üzerine Kılıçdaroğlu, “Vergiyi kaldırırsanız, patron itiraz etmez. Maliyeye yatıracağına emekçiye verecek. Sizin daha fazla gelir elde etmeniz nedir, masraf daha fazla alışveriş yaparsınız” dedi.
‘Atatürk Barajı’nı yapan devlet, köprü mü yapmaz?’
Başka bir emekçi ise “Yapılan, taban fiyata artırımın bir manası kalmadı. Bin lira veriyor. Vatandaştan üç bin lira olarak geri alıyor” dedi. Kılıçdaroğlu ise şunları söyledi:
“Kişi başına geliri artırmak lazım. Tablo şu: Sahiden acımasız bir tablo var. Yol yapıyorsunuz. Dolarla veriyorsunuz ihaleye. Yolu, bir de garanti veriyorsunuz. Geçenlerden alıyorsunuz. Geçmeyenden de para. Dolarla veriyorsunuz. O denli bir kar veriyorsunuz ki adama. Üç milyara veriyorsunuz, 9 milyar lira garanti veriyorsunuz. Bu devlet, koskoca Atatürk Barajı’nı yaptı. Dışarıdan para almadı. Atatürk Barajı’nı yapan devlet, köprü mü yapmaz, havaalanı mı yapmaz? Birilerin veriyorsun. Ben onlara ‘beşli çete’ dedim diye, gittiler mahkemeden karar çıkardılar, biliyor musunuz? Kılıçdaroğlu, ‘beşli çete’ söylemesin diye. Ben tekrar söyledim. Sen ne diyeceksin ki bana? Ne yapacaksın ki bana. Haksızlık buradan başlıyor.”
Kılıçdaroğlu bir çocuğa, “Yaramazlık yaptın mı” diye sordu. Çocuğun yapmadığını söylemesi üzerine Kılıçdaroğlu, “Babana söyle, senin yaramazlık yapma hakkın var biliyor musun?” dedi.