Bakanlıktan yapılan açıklamada, 2018 yılında Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Türk Parası Değerini Muhafaza Hakkında 32 Sayılı Karar’da Türkiye’de yerleşik şahısların kendi ortalarında akdedecekleri belli kontrat tiplerinde mukavele bedelinin ve başka ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak belirlenemeyeceğine ait birtakım düzenlemeler yapıldığı, kelam konusu düzenlemeler sonrasında kimi istisnaların da belirlendiği anımsatıldı.
Ayrıca, 19 Nisan 2022’de kelam konusu karara ait bildirim değişikliğinin de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiğine dikkati çekilen açıklamada, bu kapsamda menkul satış mukavelelerinde bedellerin döviz cinsinden yahut dövize endeksli olarak kararlaştırılmasına imkan tanıyan istisnanın, piyasanın işleyişini ve ticaretin devamlılığını sekteye uğratmamak gayesiyle korunması lakin bu mukaveleler konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesinin ve kabul edilmesinin zarurî hale getirildiği belirtildi.
Kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı şirketlerinin bu zorunluluktan muaf tutulmasının hedeflendiği kaydedilen açıklamada, şu tabirlere yer verildi:
“Türk parası değerini müdafaa gayesiyle oluşturulan kambiyo mevzuatının temel gayesine uygun olacak formda, özgür piyasa şartları çerçevesinde Türk lirası kullanımını önceliklendirmeye ve dolarizasyonla uğraşa yönelik çalışmalar yürütülmeye devam edilmektedir.”
“Kıymetli Madenler ve Taşlar Piyasası”nda TL ödeme kaidesi aranmayacak
Açıklamada, Türkiye’de yerleşik şahısların, 19 Nisan’dan evvel kendi ortalarında akdettiği menkul satış kontratlarının ifası kapsamında bu tarihten evvel dolanıma girmiş döviz cinsinden değerli evraklar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi koşulu aranmayacağı bildirildi.
Bu tarihten evvel düzenlenmiş faturalar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin de Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi kaidesinin mecburî olmayacağı belirtilen açıklamada, “Borsa İstanbul AŞ Değerli Madenler ve Değerli Taşlar Piyasası’nda döviz cinsinden gerçekleştirilen değerli maden ve değerli taş alım satım süreçleri ile bu süreçlerin takası kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi kaidesinin aranmaması konuları Bakanlığımızca uygun bulunmuştur.” tabiri yer aldı.
“Gayrimenkul” tarifine girmeyen her türlü mal ve eşya kapsamda
Ayrıca, bildirimde geçen “menkul” ibaresinin gayrimenkul tarifine girmeyen her türlü mal ve eşyayı kapsadığı vurgulanan açıklamada, yapılan değişikliğin Türkiye’de yerleşik şahısların kendi ortalarında akdettikleri/akdedecekleri menkul satış kontratları konusu ödeme yükümlülüklerine ait olması sebebiyle, Türkiye’de yerleşik şahıslar ile dışarıda yerleşik bireyler ortasındaki menkul satış kontratlarına ait ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunluluğunun bulunmadığı belirtildi.
Açıklamada, yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği 19 Nisan 2022 tarihi ve bu tarih sonrasında döviz cinsinden düzenlenmiş olan çek üzere ödeme araçlarının Türkiye’de yerleşik şahısların kendi ortalarında akdettikleri/akdedecekleri menkul satış kontratları konusu ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde kullanılmasının mümkün olmadığı tabir edildi.
