Türkiye Tabiatını Muhafaza Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, bu yıl mevsim normaline dönen yağışlarla su düzeyi ve hacmi 2 kat artan Uluabat Gölü’nün, tekrar de istenilen canlılığa ulaşamadığını söyledi. Dr. Kesici, yıllardır devam eden kirlilik yükünün, göl suyunu ‘çürümüş yemyeşil suya’ dönüştürdüğünü kaydetti.
TTKD Bilim Danışmanı Emekli Öğretim Üyesi Dr. Erol Kesici, Bursa’da kuruma tehlikesi altındaki Uluabat Gölü ile ilgili yaptığı son incelemelerin akabinde dikkat çeken bir rapor hazırladı. Dr. Kesici, Nilüfer ilçesinde bir ovada 13 bin 600 hektar alanda tektonik kökenli alüvyal set gölü halinde oluşan Uluabat Gölü’ndeki ekosistem ve doğal yerleşim alanlarının, son yıllarda ağır kullanım baskısıyla giderek yok olduğunu söyledi.
‘Adeta çürümüş yemyeşil suya dönüştü’
Uluabat Gölü’nün çok hassas istikrarlara sahip ve kesinlikle korunması gerektiğini belirten Dr. Kesici, dedi.
‘Yağışlara karşın göl canlanmadı’
Göldeki çok alg artışına da dikkat çeken Dr. Kesici, “Bu yıl mevsim normaline dönen yağışlarla, su düzeyi ve hacmi iki kat artmasına karşın göl, istenilen canlılık düzeyine ulaşamadı. Daha havaların ısınmadığı bu periyotta; mavi-yeşil alglerin giderek artması, gölün suyunun yeşil su görünümü almasına, kalıcı olmasına ve kokmasına neden olmaktadır. Kirlilik ve ekolojik yıkımın göstergesi haline gelen, turizmi olumsuz etkileyen sinekler, şimdiden gölü ve hayat alanlarını istila etmiş durumda” diye konuştu.
‘Sanayi, tarım ve evsel kirlilik yükü’
Uluabat’ı besleyen su varlıklarının da tehdit altında olduğunu anlatan Dr. Kesici, “Göle sanayi, tarım ve evsel kirlilik yükü gelmeye devam ederken, bu kullanıcılar birebir vakitte gölden çok oranda su çekmektedir. Gölü besleyen kaynaklar üzerine yapılan gölet, baraj (Çınarcık) ve setler nedeniyle göl beslenememekte ve tatlı suyu giderek tuzlanmaktadır. Yarımadada son yıllarda taşıma kapasitesi aşan ziyaretçi sayısı ve bilinçsiz kullanım sonucunda, doğal alanlar, tarihi ve arkeolojik yapılar ziyan görebilmektedir” sözlerini kullandı.
‘Tekneleri göl kıyısında temizlemeyin’
Yok olma tehlikesi altındaki türler
Göldeki ticari maksatlı balık tiplerinin, ağır av baskısı nedeniyle giderek azaldığını da anlatan Dr. Kesici, “Uluabat deresi ve gölünde turna balığı, yayın, kızılkanat, tatlısu sardalyası, tatlısu kefali, sazan, İsrail sazanı, yılan balığı, çakıl balığı ve tatlısu kereviti yaşamaktadır. Gölde etçil balık olan turna ve İsrail sazanı baskındır. Yayın balığının ve bilhassa jenerasyonu tehlike altında olan göğüslü cinsleri su samuru ve endemik tatlısu sardalyası, küçük karabatak ve zirveli pelikan global ölçekte yok olma tehlikesi altında olan türlerdir” diyerek uyardı.
‘Doğal süreç insan eliyle bozuluyor’
Gölün en kıymetli meselesinin, doğal sürecin insan eliyle bozulması olduğunu aktaran Dr. Kesici, şu tekliflerde bulundu:
Göl suyunun doğal, biyolojik düzeyi korunana kadar su alımlarına son verilmelidir. Havzada göle ulaşan, birçok arıtılmayan atık su ölçüsü epey fazladır. Göl ve etrafının ekoturizmi ve ekolojisinin sürdürülebilirliği için atık suların bırakılmaması zarurî hale getirilmelidir. Bunun yerine, maliyeti öbür arıtma sistemlerine nazaran daha ucuz olan arıtılmış gri suyun, kullanım suyu olarak kullanılması, gölün, su kaynaklarının korunmasına katkı sağladığı üzere tabiattaki su istikrarına de olumlu tesirler sağlayacaktır. Göl havzasındaki tarım alanlarında klâsik tarım üretim teknikleri yerine kontrollerle denetim altına alınacak daha az su-kimyasal kullanılarak yapılan üretim sistemlerine geçilmelidir.
